Ana Menü Defence Turk

Aslında burada biraz daha açmak gerektiğini düşünüyorum güzel bir bilgi paylaşımı olabilir kendi düşünceme göre.Günümüzde Savaş uçaklarında "dikey üretim" ifadesi havacılık literatüründe çoğu zaman vertical integration (dikey entegrasyon) ya da fixed-position assembly (sabit pozisyon montajı) olarak geçiyor.Bu montaj tekniğinde ise gövdenin dikey jiglerde sabitlenmesi ve montajın bu şekilde yapılarak üretimin gerçekleştirilmesidir.Bu yöntem ile ilgili en büyük avantajı ise aslında üretim alanında alan tasarrufu sağlamasıdır üretimde çalışan işçiler daha ergonomik çalışır robotlar gövdeye daha rahat erişir ve parçaların hizalaması daha hassas olur ayrıca montaj sırasında güvenlik ve kontrol de artar. Ayrıca CNC, delme ve kompozit işleme robotları gövde dikey sabitlenmişken daha kolay erişim sağlabilmekte.

Ama işin dezavantajı da vardır aslında LM'nin çekindiği konuların başında gelen noktalardan bir tanesi kurulum maliyeti yüksektir ağır parçaları dikey sabitlemek için karmaşık vinç ve denge sistemleri gerekir. Seri üretimde yatay hatlar kadar hızlı üretim yapılamaz bu yüzden daha çok düşük adetli yüksek teknolojiye sahip savaş uçaklarında tercih edilmekte aslında.

Dünyada bu yöntemi Lockheed Martin F35 üretiminde Fort Worth tesislerinde dikey montaj jigleri ile kısmı şekilde kullanıyor. Northrop Grumman B2 ve B21 bombardıman uçaklarının gövde üretiminde dikey sabitli jiglerden faydalanıyor.Avrupadan örnek vermek gerekir ise Saab Gripen savaş uçağında gövde panelleri ve kuyruk bölümleri dikey montaj hatlarında işleniyor Dassault ise Rafale üretiminde dikey sabitleme istasyonlarından yararlanıyor.Tabi bunlar bizim KAAN gibi bu teknolojiyi direk üretim felsefesinin odak noktası olarak kullanmıyor ama belirli modüllerde bu üretim teknikleri dünya üzerinde kısmı olarak kullanılmakta.

Bunu anladığım kadarı ile TUSAŞ üretim yöntemi olarak tercih ettiği görülmekte sadece prototipleri içinmi yoksa ileride kurulucak seri üretim modelimi bunu zaman göstericektir. Ama tabi dikine üretim eğer uluslararası pazarlara açılması düşünülüyor ise üretim-teslimat süreçlerinde biraz aksamalara sebep olabilir iyi bir mühendislik süreçleri ile yönetilmediği taktirde. Özetle dikey üretim savaş uçaklarının özellikle düşük adetli, yüksek hassasiyet gerektiren projelerinde tercih edilen bir yöntem. Avantajı alan tasarrufu, ergonomi ve hassasiyet olarak belirtebiliriz dezavantajı ise yüksek maliyet ve karmaşık kaldırma sistemlerinin yönetimi olarak özetleyebiliriz.