KAAN 5. Nesil Savaş Uçağı Projesi

[baryshx]

İşin büyük kısmı yine bizim mühendislerde bitiyor, RR'nin öyle önemli teknoloji paylaşımları yapacağını sanmıyorum.

Ayrıca, Çin ve Rusya'yı anlarım da, Pakistan ve Arjantin'e satamayacaksak RR'ye gerek yok bence. Bu konularda da duruş sergilemeli SSB, ihracat yapacağımız ülkelerin çoğu Amerika ve Avrupa ile sorunlu ülkeler olacak zaten.

Gerçi, bazı aviyonikler ve parçaların bir kısmı da Avrupa ve Amerika'dan gelecek. Bu da ayrı bir konu

[mehmet05]

Hangi aviyonik ve parçalar ABD'den gelecekmiş ?

[korsan]

Allah rızası için artık duruş  muruş  istemiyorum ben.
RR  yeter ki versin motor teknolojisini.
ben  olsam duruşum şu olur:
 tamamı ülke  içinde üretilmek  ve bu  motordan elde edeceğim deneyimlerle kendi motorumu  yapabilme  koşulu  dışındaki  tüm 
 koşullarınızı kabul ediyorum.
ama  siz de benim  altıncı nesil  uçak projesine  üretim ve kullanım  aşamasında ortak olmam  için  lobi  yapacaksınız.

[baryshx]

Kusura bakma, benim hatam

Uçağı komple bizim yapacağımızı unuttum, civatasına kadar.

Temel Kotil farklı dediydi ama önemli değil

[mehmet05]

Kusura bakma, benim hatam

Uçağı komple bizim yapacağımızı unuttum, civatasına kadar.

Temel Kotil farklı dediydi ama önemli değil

Ya boşver Kotil'i, o da siyasi sayılır sonuçta, hangi aviyonikler, parçalar acaba gerçekten merak ettim.

[Archangel99]

Rolls Royce birkaç ülke hariç dış satışa karışmaz. Sadece belirli ülkelere satılmaması isteyecektir ve belki de bunu anlaşma metnine ekleyecektir. Sn. Merzifonlu'nun da dediği gibi bu uçağı Rusya, İran, Çin, Vietnam, Kuzey Kore gibi ülkelere satacak halimiz yok. Onlar zaten standart prosedür. Öte yandan Pakistan'a da Pakistan hükümetlerinin tutumuna göre değerlendirilecektir. Çin ile ilişkileri çok iyi olursa izin vermez, ABD'ye yakın olurlarsa izin verecektir. Arjantin'e de satacak halimiz yok zaten. Birkaç ülke için bu işi bozmak saçmalık olur.
 
Türkiye belki de şunu dedi: Bu motor tamamen Türkiye'de üretilecek, belli bir yıl sonra da IP hakları bize geçecek. (Bu konuşulmuş mudur emin değilim) Rolls-Royce'a üretim için şu kadar kaynak destek verilecek, motor başına şu kadar para ödenecek vs. Rolls-Royce'da tamamdır; Motoru üreteceğiz, atıyorum 20 yıl sonra bu motorun hakları da size geçecek. (Konuşulduysa) Bazı ülkelere satışa izin vermeyiz onun haricinde istediğiniz kadar üretip satabilirsiniz.

Tabii bunlar tamamen teorimiz. Ama istenilen yere gelindi sözü iki tarafın da büyük oranda ortak paydada buluştuğunu gösteriyor.

Bir kaç ülke için de Rolls Royce'a gerek yok diyenleri görüyorum. Yapmayın Allah aşkına Arjantin, Pakistan için motordan mı olalım? Altay'dan çok memnunsunuz herhalde. 10 yıl önce üretilen tank hala envantere girmedi motorsuzluktan. Motorsuz kaportaları çok seviyorsunuz galiba.

[Yasar]

Helikopter motorunun aksine biz uçak motorunda çok daha tecrübeliyiz.

Sn safsata00,
Helikopter motorundaki tecrübemizi yabana atmayın. 70+ helikopter için en az 150+ CT-800 motoru inşa ettik lisans altında. (bu motorun kompresör ve türbin kısımları 2’şerden toplam 4 kademeden oluşuyor. Hava akışı radyal. Dışarı atılan havada itki yok). Ayrıca şu ana kadar 55+ T-700 motoru imal etmiş durumdayız. T700 motorunda hava akışı eksenel ve dışarı atılan havanın, çok azda olsa, itkiye katkısı var. Bu motor tam 10 kademeden oluşuyor. Yapımı daha karmaşık. Bu motordaki en hassas sıcak bölüm parçalarını biz üretiyoruz.

Uçak motorunda ise, f110 motorunun %50’ye yakın parçasını yapabilecek kapasitedeyiz. Hatta bu motorun son GE-132 versiyonunda kullanılan “long chord blisk fan” kanatlarını yapabiliyoruz. Ama bu motorun sıcak kısmındaki büyük tek kristal türbin bıçaklarını yapabildğimizden emin değilim. Sn Akşit yaparız dedi. Ama nekadar zamanda yaparız? Tabii, 29500lbf itkili F110GE129 motorunun türbin giriş ısısı, 35000lbf itkili F110GE129-EFE motorunun türbin giriş ısısından daha yüksek. Bu açıdan bakılırsa, long-chord-blisk-fan kullanarak bu motoru daha kolay yapabileceğimizde ortada.
Mantıken ve ortadaki bilgilere dayanarak, F110 Sınıfı bir motoru çok rahat yapabilmemiz gerektiği sonucu çıkıyor. Ancak olay o kadar basit değil.
Türbofan bir motoru bir araya getirebilmek için bir “türbofan eko sistem” oluşturmamız lazım. Her türlü parçasını belli testlerle üreten güvenilir bir yan sanayii lazım.
Bunları bir araya getirip seri üretimde standart kaliteli üretim sağlayacak sistemi oluşturmuş olmak lazım. Ancak o zaman türbofan üretim şansımız olur.
Şu ana kadar hiç türbofan yapmamış, sadece montaj yapmış bir fabrikadan komple üretim beklemek iyimserlik olur.
Biz özgün 35000lbf itkili motorumuzu, arzulanan kısa sürede, ancak RR yardımıyla yapabiliriz. Birilerinin elimizden tutması şart. TS1400’de de, bir açıdan, böyle oldu. CT-800 motorunu örnek alıp benzer bir kopyası yapıldı. Ama bu motor oldukça basit ve türbin hava giriş ısısı 1400 santigrat derecelerde olan bir motordu. F110 motorunda hem çok daha büyük bıçaklardan hem de 1650 santigrata varan ısılardan bahsediyoruz.

[safsata00]

Helikopter motorunun aksine biz uçak motorunda çok daha tecrübeliyiz.

Sn safsata00,
Helikopter motorundaki tecrübemizi yabana atmayın. 70+ helikopter için en az 150+ CT-800 motoru inşa ettik lisans altında. (bu motorun kompresör ve türbin kısımları 2’şerden toplam 4 kademeden oluşuyor. Hava akışı radyal. Dışarı atılan havada itki yok). Ayrıca şu ana kadar 55+ T-700 motoru imal etmiş durumdayız. T700 motorunda hava akışı eksenel ve dışarı atılan havanın, çok azda olsa, itkiye katkısı var. Bu motor tam 10 kademeden oluşuyor. Yapımı daha karmaşık. Her iki motorunda en hassas sıcak parçalarını biz üretiyoruz.

Uçak motorunda ise, f110 motorunun %50’ye yakın parçasını yapabilecek kapasitedeyiz. Hatta bu motorun son GE-132 versiyonunda kullanılan “long chord blisk fan” kanatlarını yapabiliyoruz. Ama bu motorun sıcak kısmındaki büyük tek kristal türbin bıçaklarını yapabildğimizden emin değilim. Sn Akşit yaparız dedi. Ama nekadar zamanda yaparız? Tabii, 29500lbf itkili F110GE129 motorunun türbin giriş ısısı, 35000lbf itkili F110GE129-EFE motorunun türbin giriş ısısından daha yüksek. Bu açıdan bakılırsa, long-chord-blisk-fan kullanarak bu motoru daha kolay yapabileceğimizde ortada.
Mantıken ve ortadaki bilgilere dayanarak, F110 Sınıfı bir motoru çok rahat yapabilmemiz gerektiği sonucu çıkıyor. Ancak olay o kadar basit değil.
Türbofan bir motoru bir araya getirebilmek için bir “türbofan eko sistem” oluşturmamız lazım. Her türlü parçasını belli testlerle üreten güvenilir bir yan sanayii lazım.
Bunları bir araya getirip seri üretimde standart kaliteli üretim sağlayacak sistemi oluşturmuş olmak lazım. Ancak o zaman türbofan üretim şansımız olur.
Şu ana kadar hiç türbofan yapmamış, sadece montaj yapmış bir fabrikadan komple üretim beklemek iyimserlik olur.
Biz özgün 35000lbf itkili motorumuzu, arzulanan kısa sürede, ancak RR yardımıyla yapabiliriz. Birilerinin elimizden tutması şart. TS1400’de de, bir açıdan, böyle oldu. CT-800 motorunu örnek alıp benzer bir kopyası yapıldı.

Üstad aksine çok ciddiye aldığımdan o cümleyi kurdum.Bizim uçak motoru konusuna girişimiz 1987 de başlıyor.Yani helikopter motorundan çok önce.Üstelik çok çeşitli tiplerde uçak motorlarına hatrı sayılır miktarda parça üretiyoruz.Ki bu parça çeşitliliği Boeing 737 ve Airbus 320 uçakları için üretmiş olduğu LEAP motoru parçalarına kadar uzanıyor.Yani hafife alıyor değilim,tam tersi baya tecrübeliyiz diyorum.

[Yasar]

Helikopter motorunun aksine biz uçak motorunda çok daha tecrübeliyiz.

Sn safsata00,
Helikopter motorundaki tecrübemizi yabana atmayın. 70+ helikopter için en az 150+ CT-800 motoru inşa ettik lisans altında. (bu motorun kompresör ve türbin kısımları 2’şerden toplam 4 kademeden oluşuyor. Hava akışı radyal. Dışarı atılan havada itki yok). Ayrıca şu ana kadar 55+ T-700 motoru imal etmiş durumdayız. T700 motorunda hava akışı eksenel ve dışarı atılan havanın, çok azda olsa, itkiye katkısı var. Bu motor tam 10 kademeden oluşuyor. Yapımı daha karmaşık. Her iki motorunda en hassas sıcak parçalarını biz üretiyoruz.

Uçak motorunda ise, f110 motorunun %50’ye yakın parçasını yapabilecek kapasitedeyiz. Hatta bu motorun son GE-132 versiyonunda kullanılan “long chord blisk fan” kanatlarını yapabiliyoruz. Ama bu motorun sıcak kısmındaki büyük tek kristal türbin bıçaklarını yapabildğimizden emin değilim. Sn Akşit yaparız dedi. Ama nekadar zamanda yaparız? Tabii, 29500lbf itkili F110GE129 motorunun türbin giriş ısısı, 35000lbf itkili F110GE129-EFE motorunun türbin giriş ısısından daha yüksek. Bu açıdan bakılırsa, long-chord-blisk-fan kullanarak bu motoru daha kolay yapabileceğimizde ortada.
Mantıken ve ortadaki bilgilere dayanarak, F110 Sınıfı bir motoru çok rahat yapabilmemiz gerektiği sonucu çıkıyor. Ancak olay o kadar basit değil.
Türbofan bir motoru bir araya getirebilmek için bir “türbofan eko sistem” oluşturmamız lazım. Her türlü parçasını belli testlerle üreten güvenilir bir yan sanayii lazım.
Bunları bir araya getirip seri üretimde standart kaliteli üretim sağlayacak sistemi oluşturmuş olmak lazım. Ancak o zaman türbofan üretim şansımız olur.
Şu ana kadar hiç türbofan yapmamış, sadece montaj yapmış bir fabrikadan komple üretim beklemek iyimserlik olur.
Biz özgün 35000lbf itkili motorumuzu, arzulanan kısa sürede, ancak RR yardımıyla yapabiliriz. Birilerinin elimizden tutması şart. TS1400’de de, bir açıdan, böyle oldu. CT-800 motorunu örnek alıp benzer bir kopyası yapıldı.

Üstad aksine çok ciddiye aldığımdan o cümleyi kurdum.Bizim uçak motoru konusuna girişimiz 1987 de başlıyor.Yani helikopter motorundan çok önce.Üstelik çok çeşitli tiplerde uçak motorlarına hatrı sayılır miktarda parça üretiyoruz.Ki bu parça çeşitliliği Boeing 737 ve Airbus 320 uçakları için üretmiş olduğu LEAP motoru parçalarına kadar uzanıyor.Yani hafife alıyor değilim,tam tersi baya tecrübeliyiz diyorum.

Doğru; çok çeşitli motor için parça üretiyor TEİ. F110 montajı ve parça üretimine 1980’ler sonunda başlamıştı.
Yurt dışından resim yükleyemediğim için aşağıdaki linki paylaşıyorum.
https://www.tei.com.tr/en/projects/international-projects/leap-engine
Buradan da görüldüğü gibi LEAP motorun komple kompresör kesimi ile “halkasal” (Anular) yanma odasını ve Türbin kesimi haznesini üretiyor TEİ. Ama türbin kanatları ve blisk fan bölümünü değil.
Türbofan motordaki üretimi oldukça zor parçaların bir kısmının üretimini yapıyor TEİ.
Ama helikopter motorunda türbin kanatçıklarıda dahil motorun tamamını yapacak eko sistemi oluşturmuş durumda. Bu bakımdan daha basitte olsa komple bir gaz türbini motor yapabilme kabiliyeti önemli bir aşama.
Bunun aynısını TF6000’de de başarırsa olay bitmiştir. Gerisi çorap söküğü gibi gelir.

[Alp]

TF-6000 ve AL-325 in bir karşılaştırması var mı bir yerlerde?