Bilen arkadaşlara bir şey sormak istiyorum. Bir silah yada uçak diyelim belli bir yaştan sonra izin almadan modernize edilme durumu varmı. Blok 30 lar için ben uçakların yaşı ile alakalı modernizasyonu yapma hakkımız oluştu gibi eski forumlardan yorumlar hatırlıyorum. Böyle bile olsa yeni F16 lar için durum nedir biz hangi uçakları Amerika'dan izin almadan modernize edebiliyoruz yada edemiyoruz.
Sayın İbrahim Sünnetçi söyleşide F16 modernizasyon projesine Amerika sonradan izin meselesini öne sürüp engelleme yapabilir gibi bir yorum yapmış. Bu işler sonuçta Amerikan kongresindeki birinin harekete geçmesi ile başlayabilen şeyler. Belki birileri pusuya yattılar sessizce projenin hayata geçmesini bekliyorlar bizi geri dönülemez noktada sorunla yüzleştirecekler agresif olmaya bizi mecbur bırakıp yeni bir S400 krizi icat edecekler.
Sn re,
Güzel ve hassas bir noktaya değindiniz.
Bir zamanlar bu konu üzerine yaptığım araştırmalar ve FMS (Foreign Military Sales) satışları ile ilgili kanuni dokümanlara bakarak edindiğim intiba şöyleydi:
Bir defa ABD bu uçakların 3üncü şahıslara satışına kesinlikle izin vermiyor kendi onayı olmadan. Bunu İsrail-Hırvatistan F16 satışı işinde gördük.
Genel olarak FMS kuralları dahilinde uçağın 30 yıl boyunca hiç bir tarafını LM’den izin almadan değiştiremiyorsunuz. Bu 30 yıl rakamı aradaki bir kontratta var mı bunu ancak Tusaş ve LM bilir. Ancak kaynağını şu an bulamadığım gayri resmi bazı dökümanlarda bu 30 yıl rakamı geçiyor.
Bizim Block 30’larda başlattığımız Özgür çalışmaları ile de bu 30 yıl rakamı örtüşüyor. Yani tüm Block 30 uçakları şu anda üzerinde çalışmaya açık oluyor.
Bu minvalde bazı block 40 uçakları da 30 yıllık kullanım sürelerini doldurmuş durumdalar. Block 40 uçaklarının tamamı da 30 yılını 2024’de doldurmuş olacaklar.
Bunlar Peace-Onyx 1 kapsamında alınan uçaklar. (Block 30 ve Block 40 uçakları)
29 uçağı kalan Peace-Onyx 4 haricinde diğer Block 50 uçaklarının da 30 yılı kademeli olarak; Block 50 Peace-Onyx 2 lerin 2027’de Peace-Onyx 3 lerin de 2030’da dolmuş olacak. Bunlarda da çalışma başlatabileceğiz.
Zamandan tasarruf açısından ve bir an önce v70 seviyesi uçak adedimizi yükseltmek için Peace Onyx 2 ve 3 uçakları için 79 adet kit almak için ABD’ye baş vurmuştuk.
Vermezlerse bir kaç yıl gecikmeli olarak onlar da Özgür olacaklar.
Eğer bu 30 yıl rakamı kayıtlı değilse ABD ile, modernizasyonu yapılmakta olan, şu anki Block 30’ lar yüzünden de aramız açılmış olurdu mantıken.
Son paragrafta yazdığınızın olacağını zannetmiyorum. ABD nin bize ihtiyacı var. F16 satışı yapma, 79 adet kit verme; ondan sonra modernizasyon projesine de çomak sok. Bu ipleri tamamen koparma hareketidir. Bundan önce bize Hürjet için F404 ve Kaan için F110 motoru vermeyi de durdurma ihtimali var.
Bu da iki ittifak üyesi ülkenin tamamen birbirinden ayrışması demek olur.