Atatürk'ü anlamak için pek çok kişiyi okumak gerekir. Attila İlhan, Orhan Çekiç, Metin Aydoğan, Cengiz Özakıncı .... Bazılarını da kafadan silip çöpe atmak gerekir. Yılmaz Özdil ...
Atatürk dünyanın isim olarak en bilinen, bu bilinmeye karşıda aslında en tanınmayan kişisidir. Bunun bir tek ve çok önemli nedeni var. Atatürk ölümünden sonra, aslında kendisine % 100 zıt olan, yaşamında ölümüne mücadele ettiği bir zihniyetin sömürü eşyası olmuştur. Onun için Atatürk'ü okumaya başladığınızda karşınıza çıkacak şeyler sizi inanılmaz şaşırtacaktır. Mesela kültürel açıdan Fransızlara hakaret edip, Suriyelileri övdüğünü bilir misiniz.
Atatürk'ü anlamanın en iyi yolu, olgular hakkında genel bir bilgi sahibi olduktan sonra. (Ulus nedir ? Devlet nedir ? İdeoloji nedir ? Bilim nedir ? Sanat nedir ? ....) 1. Onun kendi sözlerini okumaktır. Hangi konuya nasıl baktığını Atatürk bizzat anlatır. 2. Onunla ilgili anıları okumaktır. Anı derken çocukluğunda karga kovalamasından bahsetmiyorum tabi ki. Şam'dan döndüğünde İttihat ve Terakki le yaşadıklarını okuyacaksınız. Veya 1935 kongresi öncesinde İnönü ile yaşadıklarını okuyacaksınız. Veya yakınındaki saltanatçı mandacılarla olan mücadelesini okuyacaksınız.... 3. Kendi yazdıklarını okuyacaksınız. Pek çok konuda uzun uzun tahlilleri vardır.
Not : Nutuk İstiklal harbinin tarihidir daha da doğrusu kronolojisidir. Sadece Nutuk Atatürk'ü anlamaya hiç yeterli olmaz.