Senin yaşın bana hadi açıkla bakalım diyorsunuz ?
Bana sordun galiba,
Desteksiz ileri geri konuşmamayı öğrenecek kadar büyük, halen herkesten bir şeyler öğrenebilecek kadar da küçüğüm.
Diğer taraftan Alman ambargosu ortaya çıktığında, proje mevcut durumu ile fiilen imkansız hale geldi. Bu uluslararası siyasi bir sebeple ortaya çıkan "kusursuz imkansızlık" haliydi. Burada uygun ikame motor olmadan projenin devamı zaten imkansız hale gelmekle, "kusursuz imkansızlık" geçici miydi, değil miydi ? Devlet veya BMC buna göre ihaleyi fesih mi edecekti, yoksa başka bir çözüm mü getirecekti ?
Almanya'nın ambargosunun ucu açık olmakla, imkansızlık Alman motoru bakımından geçici gözükmüyordu.
Buna karşın seçenek alternatif motor bakımından, ilk dönemde Kore Motoru/Transmisyonu başarılı çıkamamıştı bu işten. Avusturya ile beraber motor geliştirme çabası da yine ambargoya uğradı.
Devlet sonunda BMC'nin yan şirketi ile yerli güç gurubu üretme çabası ile projeye devam dedi. Bu arada kendisini ispatlar hale gelen Kore motoru da geçici çözüm olarak kabul edildi.
Tabi ihale şartnamesindeki alt kalemler ile mevcut kalemler arasında da başta;
Motor,
Transmisyon,
Atış Kontrol Sistemi,
Zırh,
Paletler,
Optik sistemler,
Durumsal Farkındalık sistemleri
olmak üzere baya bir fark meydana geldi, yine en basitinden uzayan süreçte, maliyet değişiklikleri de oldu.
Şimdi Kore veya BMC güç gurubu üretime yeni başlamaları ile fiyatı nasıl etkileyecek, menfi mi, müspet mi ? Sabit giderlerin yeni başlayan üretimde birim fiyatları menfi etkilemesi mümkün. Ama Almanların biraz pahalıcı oldukları da biliniyor. Aselsan yen atış kontrol sistemi için muhtemelen daha yüksek fiyat isteyecek. Yine uygulanabilecek Aselsan durumsal farkındalık sistemleri de ek maliyet olarak gelecektir.
Yeni Altay, Kore ve yerli güç gurubu ile üretime girdikçe ve batchler arasında farklılıklar çıktıkça fiyat revizyonları bizi bekleyecektir. Umarım F-35 gibi katlanmış fiyat farkları ortaya çıkmaz. Üstelik orada şimdilik alt sistem farkı bile yok.