Su-57 (T-50) PAKFA

@korsan2 konumuz Su-57, Rusların batma hayallerini ekşi sözlükte tartışabilirsiniz. Burası daha çok teknik konuların tartışması yapıldığı platform.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
T-50-9 ön ana silah istasyonu içinde 2 adet Kh-59UŞK seyir füzesi var, arka bölmesi kapalı. Kanat altı silah bölmesinde kısa menzilli BVR füzelerini taşıyor.
Kh-59UŞK 3.6 mach hız ile uçan anti radar füzesidir, yani düşman HSS'lerin yaydığı radar dalgasına doğru uçar ve hedefi vurur. Menzili 250km olan pasif güdümlü olduğu için elektronik harp önlemine dayanıklıdır ve radar dalgası yaymadığı için tespit edilmesi zordur.

Buradan nasıl açıldığını izlemek mümkün.
https://youtu.be/QtltXCeT_1w?si=eeW8RrVuIQFkA4Ru&t=96








Linkback: Ynt: Su-57 (T-50) PAKFA

çevir kazı yanmasın.
neyse, anlayanlar için projeyle ilgili en güncel kaynaklar.
hepsi de Rus.

motor, titanyum ve diğer güncel iddialar
https://x.com/peterzhou8964/status/1904859846559883771?referrer=grok-com


https://www1.ru/articles/2025/07/22/the-national-interest-rossiia-stolknulas-s-problemami-pri-proizvodstve-istrebitelia-piatogo-pokoleniia.html

hacker iddiası:
https://x.com/Dialog_UA/status/1985692253864554682?referrer=grok-com


https://x.com/RemiusVict11608/status/1972638016129876396?referrer=grok-com

https://x.com/charter_97/status/1986679503704277387?referrer=grok-com

genel durum:
https://myseldon.com/ru/news/index/337073414

Son prototip T-50-11 2 adet PTB-2000 drop tankları ile kalkış yapıyor. Ek yakıt tankların her birisinin 2 tonluk kapasitesi var.

Son orotatip gercektende güzel görünüyor.Kaportası ve boyası daha pürüzsüz ve düzgün duruyor. 

Su-57 ile YF-23 arasında az da olsa benzerlikler var. Dikey stabilizatör, tamamen S yapıda olmayan hava alıkları benziyor. Bence F-22 göre daha güzel ve başarılı jet olacabilir idi. Su-57 gibi seri üretim modeli çok daha düzgün yapıda olurdu.

İkiside beğendiğim uçaklar olduğundan ötürü hazır marmara hocamda 2 resmi yan yana koydu banada biraz kendi açımdan değerlendirmek düşer diye bir iki düşüncemi aktarmak isterim. Genel olarak rakiplerine kıyasla farklı bir bakış açısı sunan Su-57 ile YF-23'ü karşılaştırdığımızda aslında iki farklı dönemin ve iki farklı mühendislik felsefesinin izlerini görmek mümkün bu noktada. Özellikle YF-23 1990'ların başında ABD'nin "Advanced Tactical Fighter" yarışmasında LM'nin YF-22 si ile rekabet eden o dönemin en ileri düşük görünürlük ve aerodinamik anlayışını temsil eden bir prototip olarak ortaya çıktığında çok şaşırdığımı açıkcası itiraf etmeliyim tasarım açısından ve bu uçağın eğer seçilse idi çok farklı evrimleşmiş bir yapıya döneceğini kendi açımdan düşünüyordum hep. Sonrasında ortaya çıkan Su-57 ise Amerika nın 5.Nesil pazarına giren ve kendisini gösteren ilk ülke olması ile birlikte hepimizi heyecanlandıran bir tasarım ile ortaya çıktı.

Tasarım açısından ikisini karşılaştırdığımda ise ortaya çok ilginç benzerlikler çıkıyor. Her iki uçak da tasarım itibari ile geniş gövde-kanat bütünleşmesiyle (blended wing body) yüksek aerodinamik verimlilik hedeflemiş  mühendisler aynı zamanda radar kesit alanını düşürmek için iç silah istasyonları ve gövdeye gömülü hava alıkları her iki uçakta da benzer bir şekilde kullanılmış olduğunu görüyoruz. Her iki uçakta benzer olan kısımlardan biride kanat uçları geniş ve geriye süpürülmüş dikey kuyruklar ise açılı yerleştirilerek hem radar yansımalarını kırmak hem de yüksek manevrada stabilite sağlandığını görüyorum. Motorların gövdeye yakın yerleşimi ve arka kısmın "V" biçiminde daralması da hem Su-57'de hem YF-23'te süpersonik akış kontrolünü optimize eden ortak bir mühendislik yaklaşımına sahip olduğunu görmek kendi açımdan şaşırtıcı geldi. Neticede bu tarz tasarım felsefesi aslında 2 farklı bloğun mühendislik yaklaşımının ortak noktada buluşması gibi bir şey.Yani iki uçak da görünmezlik hız ve aerodinamik dengeyi aynı yapısal felsefeyle fakat farklı teknik önceliklerle yorumladığını gördüm.

YF-23 ün mühendislik bakış açısına baktığımızda genel özellikleri itibari ile sessizlik ve süzülme üzerine kurulu olduğunu görüyoruz. Özellikle uzun elmas biçimli gövde gövdeyle bütünleşik kanatlar ve derin gömülü motor nozullarıyla radar kesit alanını minimumda tutmaya çalışır iken süpersonik hızlarda muazzam aerodinamik stabilite sağladığını görüyoruz. Hatta buna en yakın gördüğüm uçak film dahi olsa Top Gun 2 filmindeki Tom Cruise'un kullandığı deneysel SR-71'in eğer üretimde olsaydı yüksek ihtimal ona bir nebze benzetilerek kullanılacağını düşünüyorum. Yani YF-23 aslında o dönemde görülmeden vurma felsefesinin atasını temsil ediyordu.Buna karşın Su-57'de genel olarak gizlilik ikinci planda ama çok yönlülük birinci planda tutulmuştur. Rus tasarımcılar hava üstünlüğünü sadece görünmezlikle değil itki vektör kontrolüyle kazanmayı tercih ettiklerini görüyoruz.

Elektronik mimaride de iki uç arasında makas biraz daha açık aslında. YF-23 dönemi için ileri olsa da analog-ağırlıklı sistemlerle uçuyordu. Buna karşı SU-57 ise sensör füzyonuna AESA radarına IRST ve elektronik harp modüllerine sahip bir dijital ekosistem aslında. Bununla birlikte SU-57 kısa pistten kalkış yüksek manevra ve karışık hava sahasında dogfight üstünlüğü için optimize edilmiş durumda. YF-23 ise yüksek irtifa ve uzun menzilde sessiz avlanma rolüyle "gölge avcı" konseptine daha yakındı.

Kısacası YF-23, geleceği erken görüp o dönemin teknolojisiyle fazlasıyla ileriye atlamış bir hayal uöağı olarak hafızalarımıza kazınmıştı. Sonradan havacılık ailesine katılan Su-57 ise pragmatik savaş alanında gerçek senaryolara oynayan bir sistem olarak akıllara kazındı. Biri mühendislikte zarafeti temsil ederken diğeri ise savaşta hayatta kalmayı öğretiyordu. İkisi de kendi alanında sınırlarını zorlamış ama farklı yönlere bakmış iki beşinci nesil üyesi olarak tanımlayabiliriz.

Buna karşın Su-57'de genel olarak gizlilik ikinci planda ama çok yönlülük birinci planda tutulmuştur.
Rus tasarımcılar hava üstünlüğünü sadece görünmezlikle değil itki vektör kontrolüyle
kazanmayı tercih ettiklerini görüyoruz.

Böyle bir uçak tasarlayıp 3D itki yönlendirmeli nozul kullanmak bana en başından beri mantıklı gelmemişti. Yakın hava muharebesi kabiliyeti uğruna, 5. nesil uçakların en önemli özelliği olan düşük görünürlükten taviz vermek, bu neslin genel tasarım felsefesine ters. Bildiğim kadarıyla bu tercihten artık vazgeçiyorlar ve yeni motorla birlikte nozulu yeniden tasarlıyorlar.

Yeni motorda itki vektörü olacak, hatta daha gelişmiş düz(flat) nozul olacak. Termal gizlilik ve arkadan türbinin gözükmemesi sağlamak, görünmezlik seviyesi daha artacak. Mesela J-20, F-35 gibi jetlerde bu özellik yok, nozul dişli yapılmış bir nevi az da gizlilik artması için, yani kışın dışarı çakmışsın ama kafasında sadece şapkası var, geri kalanı çıplak gibi. Onların gizlilik seviyesi düşük, radara ve İRST karşısında daha fazla gözükmesini sağlar

İtki vektörü yakın hava muhaberesi için değil, kısa kalkış, havada kısa dönüş, daha etkili kontrol sağlaması için takılır.

Kimse yanlış fikre kapılmasın diye yazıyorum. Böyle bir nozulu geliştirmek motor geliştirmek kadar zor bir iş. Çünkü içinden aynı anda iki farklı rejimde gazlar geçiyor, hem soğuk hem de sıcak.

@Merzifonlu tespitiniz doğru, oldukça zor ve uzun süre alan prosedür. Yeni motoru AL-51F hazır, önce klasik yuvarlak ve dişli nozul istediler, yaptılar ama bu sefer Rus hava kuvvetleri düz nozul istiyoruz dediler F-22 olduğu gibi. Nozul sürecini yeniden başlattılar, sadece labaratuvarda test etmek ile çözülemez. Gerçek uçuş sırasında yüzlerce saat test edilir, devamlı yenilikler ve değişiklikler yapılarak ortaya çıkacak ürün.

Asıl sorun hafif, dayanıklı, uzun ömrü olan, soğutma işlemi uçak yakıtı tarafından sirkülasyon yöntemi ile yapılan nozul ortaya çıkması için çalışnmalar devam ediyor. Baktığımızda zaten belli oluyor, kompozit malzemeden yapılmış, hafif ve ufak nozul. F-22'nin F119 motorunun kocaman ve ağır nozulu var, onun için devasa ağırlığı var 2300kg gibi, AL-51F yaklaşık 1400kg ağırlığı olan motor.