Bir devlet iki türlü borçlanır.
1- Devlet bütçeniz açık verir. Bu halde iç borçlanma veya dış borçlanma ile bütçe açığını kapatmaya çalışırsınız.
2- Cari açık. cari açığınız varsa ya bunu üretim/ihracat gücünüzü ve turizm/dış müteahhitlik hizmetlerini artırarak yada dış borçlanma ile karşılarsınız.
Türkiye'nin gerçek anlamda ekonomik olarak bağımsız olup, dış borç ama ihtiyacının ortadan kalkması için cari açık vermemesi lazım. Dünyada cari açık vermeyen, cari fazla veren iki çeşit ülkeler gurubu var. 1.'si Almanya, Japonya gibi yoğun sanayi/bilgi üretimi yapıp ihracat yapan ülkeler gurubu, 2.'si ise S. Arabistan, BAE, Katar gibi sanayi/bilgi üretimi olmasa da petrol, doğalgaz gibi enerji hammaddeleri ihraç eden ülkeler.
Bizim ise ciddi bir hammadde, ara madde ile enerji ithalatı problemimiz var. Hatta hammadde ve ara madde ithalatının da önemli bir kısmı da petrol ve petrol ürünlerine dair. Bu bakımdan rafinerilerimizin ürettiği malzeme çeşidini ve kalitesini artırmamız gerektiği açık. Yine, Doğu Akdeniz'de iddia edilen kaynaklar şüpheli olsa da, yurtdışında da olsa petrol, doğalgaz alanlarında üretime ortaklık yapılması çok faydalı olabilecektir.
