Akdeniz’de yaşananların perde arkası
Abdulkadir Selvi
Türkiye, Yunanistan ile sorunlarını iyi komşuluk ilişkileri çerçevesinde çözmeye çalışırken, Yunanistan her defasında diyalog sürecini sabote etmekten kaçınmıyor. Bunun bir örneği geçen hafta hem karada hem denizde yaşandı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ortak basın toplantısı sırasında süreci sabote ederken aynı gün Yunanistan’ın Fransız araştırma gemisini Akdeniz’de Türk kıta sahanlığı içine sokma girişimine tanık olduk. Bunun adı tek kelime ile çifte sabotaj.
DUVARA ÇARPTI
Ancak bu oyun Türkiye’nin kararlılığı sayesinde bozuldu. Türkiye hem masada hem sahada gücünü ortaya koyarak, Yunanistan’ın hamlesini boşa çıkarmayı başardı. Yunanistan bir kez daha Türkiye duvarına çarpıp geri döndü. Yunanistan, Türkiye ile diyalog yolunu seçmediği sürece daha çok başını bu tür kayalara çarpmak zorunda kalacak. Oysa Ege ve Akdeniz’de iki ülke önemli işbirliği alanları geliştirebilir.
ERDOĞAN’IN ÖNERİSİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan da kabul ettiği Yunan Dışişleri Bakanı’na, “üçüncü ülkeleri araya sokmadan işbirliği” öneriyor. Ama Yunanistan uzatılan bu çiçeği almak yerine, Macron’un dikenine sarılıyor. Tabii eli kanıyor.
Şimdi maddeler halinde Akdeniz’de yaşanan gerilimin perde arkasını aktaracağım.
YUNAN BAKAN’IN ZİYARETİ
1) Bir süredir Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan gerilim nedeniyle, Dışişleri Bakanı Dendias’ın ziyareti, Türkiye açısından iki ülke arasındaki diyaloğun geliştirilmesi anlamında olumlu bulundu.
CEM-PAPANDREU OLABİLİRDİ
2) Geçmişte Dışişleri Bakanı İsmail Cem ile Yunan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu dostluğu iki ülke ilişkilerinde bahar havasının yaşanmasına neden olmuştu.
3) Mevlüt Çavuşoğlu ile Nikos Dendias’ın dostluğu iki ülke arasındaki gerilimin düşmesine ve diyaloğun gelişmesine katkı yapabilir miydi? Türkiye’nin çok büyük bir beklentisi yoktu. Ama neden olmasındı?
DOSTUM NİKO
4) Çünkü Çavuşoğlu, Dendias’la görüşmesinden sonra diplomasinin resmi dilini tercih etmedi. Konuğuna “Niko” diye hitap etti. “Hem Dendias, hem Niko diyorum. Çünkü uzun yıllardır şahsi dostum” diye sıcak bir ifade kullandı.
ÜST DÜZEY KABUL
5) Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dendias’ı kabul ederek, iki ülke arasındaki diyaloğa önem verdiğini gösterdi. Erdoğan görüşmede Yunan Bakan’a, sorunları iki komşu ülke olarak doğrudan çözmeyi, başka ülkeleri araya sokmamayı önerdi.
6) Dışişleri’ndeki görüşmede Yunan heyetinin, “Medya önünde tartışma yaratacak ifadeler kullanmayalım” önerisine rağmen Dendias, süreci sabote etti.
PROVOKASYON ANKARA’DAYKEN BAŞLADI
7) 15 Nisan Perşembe günü Ankara’da Türk-Yunan heyetlerinin görüşmeleri sürerken, Yunanistan, Fransız L’Atalante gemisinin araştırma yapacağını belirterek NAVTEX yayınladı.
8 ) Yunanistan’ın Girit Adası ile Rodos’un güneyi olarak bildirdiği sahanın, Türkiye’nin BM’ye koordinatlarını bildirdiği Türk kıta sahanlığı içinde olduğu tespit edildi.
NAVTEX YAYINLANIYOR
9) Dışişleri Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı koordineli bir şekilde hareket ederek, bu provokasyona hem diplomasi alanında hem de sahada gerekli yanıtı verdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs’taki resmi temaslarını sürdürürken bir yandan da sürece ilişkin gelişmeleri yakından takip etti.
TÜRKİYE’NİN GİRİŞİMİ
10) 16 Nisan Cuma günü eşzamanlı girişimler yapıldı.
Türkiye hemen bir karşı NAVTEX yayınladı. Araştırma sahasının Türk Kıta Sahanlığı içinde olduğunu duyurdu. Ayrıca Yunanlıların bu bölgede NAVTEX yayınlayamayacağını, zira bu saha içinde NAVTEX yayınlama hakkının Türkiye’de olduğunu hatırlattı. Fransız gemisinin kıta sahanlığımıza girmemesi istendi.
GEMİLERİMİZ BÖLGEYE SEVK EDİLİYOR
11) Türkiye hem diplomasinin unsurlarını devreye sokuyor hem de Deniz Kuvvetleri’ne ait unsurlar Fransız gemisinin araştırma yapacağı bildirilen alana yönlendiriliyor.
UYARILARA RAĞMEN
12) Türkiye’nin uyarılarına rağmen 17 Nisan Cumartesi günü saat 11.34’te Fransız araştırma gemisi L’Atalante, Yunan fırkateyninin refakatinde kıta sahanlığımızın olduğu alana giriş yapıyor. Bunun üzerine Deniz Kuvvetlerimize ait unsurlar, Fransız gemisini bölgeden çıkması yönünde ikaz ediyor.
UYARILARI DİNLEMİYOR
13) Daha önce diplomatik yollardan bilgilendirilmesine ve savaş gemilerimiz tarafından uyarılmasına rağmen Fransız araştırma gemisinin yanıtı ilk başta olumsuz oluyor. L’Atalante’nin kaptanı “araştırma faaliyetlerine devam edeceğini” bildiriyor.
14) Savaş gemilerimiz tarafından yakın takip mesafesi arttırılıp, Fransız gemisi kıta sahanlığımızı terk etmesi yönünde uyarılmaya devam ediliyor.
FRANSIZ GEMİSİ GERİ DÖNÜYOR
15) Fransız araştırma gemisi bir süre sonra ısrarının sonuç vermeyeceğini ve kendisini takip eden Yunan fırkateyninin geride kaldığını görüyor. Gemi kaptanı faaliyetlerini durdurduğunu bildiriyor...
GEMİLERİMİZİN GÖZETİMİNDE
16) Fransız araştırma gemisi, Türk Deniz Unsurları’nın gözetiminde kıta sahanlığımızı terk ediyor, Yunan karasularına çekiliyor.
YUNAN-FRANSIZ TUZAĞI
17) Türkiye bir yandan kararlılığını göstererek Fransız araştırma gemisini kıta sahanlığımızın dışına çıkarıyor, diğer yandan ise Yunanistan’ın Fransa’yı kullanarak, Türkiye’yi gerilimi tırmandıran ülke konumuna düşürmek için hazırladığı tuzağa düşmüyor.
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/abdulkadir-selvi/akdenizde-yasananlarin-perde-arkasi-41792445
