Sn İbrahim Sünnetçi Bey'in de bahsettiği gibi Ukrayna motorlarından 5.nesil motor çıkmaz arkadaşlar ancak 4.nesil bir motor çıkar.Üzerine epey bir teknolojik birikim koymamız gerekir.Bu iş için biçilmiş kaftan ve en uygun firma RR dir.Neden anlaşılmıyor bir türlü aklım almıyor.5.nesil motor altyapısına sahip tek seçenek RR sonuçta
Aslında 4üncü nesil bir motorda çıkmaz. Adamlarda tek kristal türbin kanadı üretim teknolojisi yok. “Directional Solidification” metoduyla türbin kanadı imal ediyorlar. Yüksek ısılarda ve büyük ebatlarda sorun yaşarlar. Motor ömürleri çok kısa olur. F110 ebadında ve kalitesinde ve gücünde motoru TEI’nin yapabilme şansı daha yüksek.
Zaten rus motorlarının genel sorunu ömürlerinin batı muadillerine göre kısa olması.Umarım bu teklif kabul görmez eğer üstüne teknolıjik birikim koyamayacaksak.Ayrıca low bypass, yüksek itki/ağırlık oranı termal gizlilik nasıl halledilecek bunlar birer soru işareti.Ayrıca motor için TEİ ile sözleşme imzalanmış da değil.TR Motor isimli ne idüğü belirsiz bir oluşum birşeyler yapıyor güya neler yapıyorlar göreceğiz
Ukrayna’nın bizden ileri olduğu nokta, komple bir türbofan motoru yapıp, uçan bir platformda çalıştırmasını becermiş olmasıdır.
Biz TEİ olarak türbofan motorun bir çok parçasını bir RR ve GE kadar iyi üretebiliyoruz. Katmanlı üretim tekniği ile motorun 13 parçadan oluşan bölümünü tek parça olarak imal edebiliyor, kompresör bıçaklarını yekpare blisk olarak “long Chord Blisk Fan” üretebiliyoruz. T700 motorunun ve ts1400 motorunun en sıcak bölmelerini, türbin bıçaklarını tek parça kristal teknolojisi ile üretebiliyoruz. Ama henüz komple bir türbofan motor yapabilmiş değiliz.
Ruslar da İzdeliye 30 motoru hariç diğer tüm motorlarında “directional solidification” metodu ile türbin bıçağı üretiyorlar. Ancak yüzey kaplama ve soğutma kanalı teknolojisinde geliştirdikleri yöntemlerle türbin giriş sıcaklıklarında 1700 derece C nin üzerine çıkabilmekteler. Ama tek kristal olmadığından motor ömürleri hala Batılı üreticilerinkinin çok gerisinde. Gene de tüm bir motoru hem de F110’dan daha güçlü olanını çalıştırıp SU35, SU57 gibi uçakları uçurmayı başarmış durumdalar. İzdeliye30 motorunda ise, ayn zamanda “variable by-pass” teknolojisi de kullanarak tek kristal türbin bıçaklı motor yapmaya çalışıyorlar. O bakımdan hala motor hazır değil. 2025’den önce de hazır olacağa benzemiyor.
Motorlarda termal gizlilik için ABD’nin ne paralar harcadığı ayrı bir konu. F22’nin Nozzle yapısı ve kullandığı malzeme teknolojisi kendi başına bir mühendislik harikası. Rusların bunu yakalaması biraz zor.
TR Motor, benim anladığım kadarıyla havanda su döven ve milletin gazını alan bir yapı. Bence boşa kürek çekiyorlar.
En son haberde TFX için Ukrayna’lı Ivchenko Progress ile çalışılacağından bahsediliyordu. Bu firma esas olarak bir çizim ve tasarım bürosu (TRMotor gibi) . Sovyetlerin dağılmasından sonra tek bir motor imalatı yaptırmamış Motor Sich firmasına. Bize ne faydası olacak acaba?
Anket