DefenceTURK.com
TÜRK SAVUNMA SANAYİ => Türk Savunma Sanayinden Genel Haberler => Konuyu başlatan: Şahinbey - 10 Ağustos 2009, 10:58:54
-
Kimyasal silahlara karşı korunma teknolojisi geliştirdiler..
TÜBİTAK, kimyasal silahların etkisini tehlikesiz hale getiren yüksek temizleme gücüne sahip malzeme geliştirdi.
''T-1'' adlı çok sayıda mikro kanaldan oluşan malzeme, güçlü emiş gücü sayesinde sıvı kimyasalları cilt, silah, elbise, teçhizat, araç, arazi ya da binalardan hızla emerek iç yapısına hapsediyor ve yapısını bozduğu kimyasalların tehlikeli etkilerini yok ediyor. Malzeme, Türkiye'de çok miktarda hammaddesi bulunan silikat esaslı seramik malzemelerden yapıldığı için üretimde ve maliyette büyük avantajlar getiriyor.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Malzeme Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Tarık Baykara, AA muhabirine TÜBİTAK'ta yapımı tamamlanan ''kimyasal gazın emilerek temizlenmesi'' (absorblayıcı dekontaminasyon) çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Baykara, günümüz silahlanma faaliyetlerindeki tespit edilen en önemli gelişmenin ''kitle imha silahları'' olarak tanımlanan ve geniş kitlelerin imhasını hedefleyen nükleer, kimyasal ve biyolojik silahlar ile bunların uzun mesafelere taşınmasını sağlayan balistik füzeler üzerine yoğunlaştığını anlattı.
Uluslararası sözleşmelerle yasaklanmış olmasına rağmen, ülkelerin bu tür silahları üretme, depolama imkan ve kabiliyetlerini geliştirme çabalarının sürdüğünü dile getiren Baykara, bunun da diğer ülkeler gibi Türkiye için potansiyel bir tehdit oluşturduğunu söyledi.
''Kimyasal'', ''biyolojik'', ''reaktif'' ve ''nükleer'' olarak da tanımlanan bu silahların, canlıları öldürme, ağır yaralayarak saf dışı bırakma ve fonksiyonlarını bozma yoluyla etkisiz hale getirme amacıyla askeri ya da terörist faaliyetlerde kullanılan toksik ajanlar olduğunu anlatan Baykara, bu silahların çevreye son derece tehlikeli maddeler yayarak canlılara, malzeme, araç-gereç ve araziye, bina ya da tesislere bulaştığını, onları tehlikeli boyutta kirleterek hastalık ve ölüme yol açtığını ifade etti.
Baykara, kimyasal silahların yapımının kolay ve ucuz olmasının yanında tesirlerinin çok çeşitli olduğunu, nükleer veya termonükleer silahların tesir altına alabildiği bölgeden çok daha geniş sahaları kaplayabildiğini belirterek bu özelliklerinin bu tür silahların en önemli tercih nedenlerinden olduğunu belirtti.
Bu silahlardan etkilenme tehlikesi olanları ve etkilenenleri tehlikeden uzaklaştırmak için kirlenmenin temizlenmesi işlemine ''zehiri temizleme'' (dekontaminasyon) adı verildiğini aktaran Baykara, temizlemenin ''fiziki ajanı ortamdan uzaklaştırmak'' ve ''kimyasal ajanın yapısını bozup tehlikesiz hale getirmek'' olmak üzere iki yöntemle uygulandığını kaydetti.
Kimyasal savaşın öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici etkiler gösteren, sis ve yangın meydana getiren, bitki ve metallere etkili olan katı, sıvı, gaz veya aerosol halindeki maddeler ile yapılan bir savaş olduğunu anlatan Baykara, kimyasal savaşın genel rumuzunun da (C) ile gösterildiğini dile getirdi.
-ÖZEL MALZEMELERDEN YÜKSEK EMİCİ ÖZELLİK-
Doç. Dr. Tarık Baykara, TÜBİTAK'ta bir süre önce tamamladıkları çalışmalarla kimyasal silah saldırılarına karşı hazırlıklı olmak için kimyasalı emecek (absorbe edecek), etkisini azaltacak ve bertaraf edecek etken maddeler geliştirdiklerini bildirdi.
TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü'nde yapımı tamamlanan çalışmada, tümü yerli hammaddelerden seçilen gözenekli yapıdaki silikat esaslı çeşitli seramik hammaddelerinin emici özelliklerinden faydalanıldığını anlatan Baykara, bunlar yardımıyla çeşitli kimyasal gazları emecek tozlar geliştirdiklerini belirtti.
''T-1'' temizleme tozu olarak isimlendirilen malzeme ile kimyasal silaha karşı gerekli önlemlerin alınmış olacağını belirten Baykara, ''Çalışmamızda çeşitli sıvı kimyasal maddeleri temizleme amacıyla seramik esaslı T-1 temizleme tozunun kullanıma uygun şartlarda hazırlanmasını esas aldık. Bu temizleyici malzemelerin çeşitli ebatlarda üretilmesi de kullanım kolaylığı sağladı'' dedi.
-YÜKSEK KORUMA SAĞLANDI-
Geliştirilen ürünün herhangi bir saldırı esnasında zehirli endüstriyel maddelerle kirlenmiş personelin, silah, elbise, teçhizat, araç, arazi ya da binanın temizlenmesini sağlayacağını anlatan Baykara, şunları söyledi:
''Üretilen temizleme tozunun yüksek emiş gücü; taşıma, depolama, püskürtülebilme ve paketlenebilmeye uygunluk, uzun süreli depolama imkanı; sağlığa zararlı olmama ve temizleme özelliğine sahip olduğu elde edilen başarılı sonuçlardan anlaşılmaktadır.
Kimyasal silahı absorbe edecek, etkisini azaltacak ve bertaraf edecek etken maddelerin stokta her zaman için bulunması gerekliliği, bu ürünle askeri ve sivil savunma birimlerinin kimyasal silaha karşı önlem alma gerekliliğinin sağlanmasında önemli bir adım atılmış olmaktadır.''
-MALZEME NELERDEN OLUŞUYOR?-
''T-1'' temizleme tozunun geliştirilmesinde hammadde olarak Türkiye'nin çeşitli yörelerinde çok miktarda bulunan silikat esaslı malzemelerin kullanıldığını anlatan Baykara, ''Bu çalışma ile ülkemiz doğal kaynakları kullanılarak kimyasal silahlara karşı son derece etkin bir temizleme tozu geliştirildi ve prototip olarak üretildi. Yapılan test ve deneyler son derece olumlu sonuçlar verdi ve kimyasal silaha maruz kalma durumunda olan ülkemizin savunmasında önemli kazanımlar sağlandı'' diye konuştu.
Baykara, ''kit'' olarak hazırlanan ürünün insan vücudunun maruz kaldığı sıvı kimyasal silahlara karşı temizleme yaptığını; ''plastik kutu'' şeklinde hazırlanan ürünün ise geniş cilt temasında sıvı kimyasal gazı absorbe ettiğini; ''basınçlı tüp'' ürünün de mühimmat, araç veya arazi gibi geniş yüzeylere temas eden sıvı kimyasal gazı emdiğini ettiğini bildirdi.
Doç. Dr. Tarık Baykara, söz konusu temizleme tozunun üstün emiş gücünün aynı zamanda zehirli gazlara karşı da etkin olacağının kavramsal olarak görüldüğünü de belirterek, ancak bu alandaki deneysel çalışmaların çeşitli zorluklar içerdiğinden gerekli testlerin yapılması gerektiğini kaydetti.
Baykara, TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü ''T-1'' temizleme tozunu üretmek isteyen sanayicilerle işbirliğine ve desteğe hazır olduklarını sözlerine ekledi.
kaynak:http://www.haberturk.com/haber.asp?id=164444&cat=200&dt=2009/08/10
-
(https://pbs.twimg.com/media/EsPs1s_XMAEAZH1?format=jpg&name=medium)Türkiye’nin ilk robotik lazer hibrit kaynak sistemi;
TÜBİTAK SAGE'de tasarım ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılmaktadır.
Lazer ve Ark kaynağının birlikte kullanıldığı, 10 kW yüksek enerji seviyesine sahip ileri üretim teknolojisi ile kritik proje çalışmaları yapılmaktadır.
https://mobile.twitter.com/SageTubitak/status/1352184915979337728
-
Gürcan Okumuş @gurcano
(https://pbs.twimg.com/media/Eu60Im-VcAY9jYj?format=jpg&name=900x900)
Kritik sistem projelerinin katma değeri yüksek çıktılarından biri;
Yüksek sıcaklık dayanımı olan (mekanik özelliklerini 230°C’de binlerce saat, 300°C’de yüzlerce saat, 540°C’de dakikalarca veya 700°C’de saniyeler boyunca koruma) bu reçine için muadil bir ürün bulunmamaktadır.
TÜBİTAK SAGE @SageTubitak
TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen kritik ileri malzeme yüksek sıcaklık dayanımlı polimerik reçine teknolojisi; TÜBİTAK Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) Başkanlığı aracılığıyla İzel Kimya San.Tic.A.Ş.'ye basit lisans yöntemiyle seri üretim yapılacak şekilde transfer edilmiştir.
https://mobile.twitter.com/gurcano/status/1364257394260385796
-
Düşünemeyeceğiniz kadar önemli bir şey bu reçine. Örneğin MMU yapılamazdı bu olmadan. O kadar diyorum. Yapanın ve düşünenin beynine sağlık.
-
Reçineler, özellikle de çok sıcak, çok soğuk ve basınç altında uçlarda çalışabilecek reçineler stratejik ürünler. Kullanım sahaları geniş ürünler. Bu yüzden geliştirilmesi iyi bir gelişme fakat, tek başına burada ki başlık kadar uç bir anlam ifade etmiyor.
-
TÜBİTAK SAGE hava odaklı füzelerde “teknosistem” oluşturuyor.
(https://pbs.twimg.com/card_img/1370418730048577541/aIuHkAH5?format=jpg&name=medium)
Hava-havadan hava savunmaya.
GÖKDOĞAN'a daha büyük bir roket motoru fikri.
Füze yönelim kontrol ve soğuk atım teknolojileri.
Teknoloji yönetimi ve geliştirilmesi.
https://www.defenceturk.net/tubitak-sage-hava-odakli-fuzelerde-ekosistem-olusturuyor (https://www.defenceturk.net/tubitak-sage-hava-odakli-fuzelerde-ekosistem-olusturuyor)
-
Benim hayalim, mbda gibi dost ve kardeş ülkelerimiz ile büyük bir ileri teknoloji silah üreticisi geliştiricisi kurulması. Azerbaycanımız, Pakistanımız, Ukrayna olur, Katar olur, Kazakistan, Türkmenistan olur v.s.
-
(https://pbs.twimg.com/media/ExppExkXMAUhL-D?format=jpg&name=medium)(https://pbs.twimg.com/media/ExppGNAWgAAeG4N?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/ExppDY2WQAUx317?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Expo4e-XIAw6foB?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Expo6G-WEAUemLE?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Expo3htXMAARZQE?format=jpg&name=medium)
-
Nikel Süperalaşım Malzeme ve Üretim Proseslerinin Geliştirilmesi Projesinde İlk Döküm Gerçekleştirildi.
(https://m5dergi.com/wp-content/uploads/2021/04/resim1_jpg.jpg)
(https://m5dergi.com/wp-content/uploads/2021/04/resim3_jpg.jpg)
(https://pbs.twimg.com/card_img/1383031401289805826/ddaA3FgY?format=jpg&name=medium)
Savunma Sanayii Başkanlığı tarafında yürütülen ve TÜBİTAK MAM ile GÜR METAL’in alt yükleniciği olduğu KRİSTAL; Havacılıkta Kullanılan Nikel Süperalaşım Malzeme ve Üretim Proseslerinin Geliştirilmesi projesinde önemli bir eşik geçildi.
Proje kapsamında TÜBİTAK-MAM hassas döküm mum modellerini GÜR METAL’e teslim etti. GÜR METAL’de teslim edilen prototip mum modelleri ile ilk dökümleri gerçekleştirdi.
Yüksek sıcaklıklarda çalışan ve türbin modülünün en kritik parçası olan paleler, nikel bazlı süperalaşım malzemeler kullanılarak tek kristal ve yönlendirilmiş katılaşma hassas döküm prosesleri ile üretilebiliyor.
KRİSTAL Projesi ile de Türkiye’de halihazırda mevcut olmayan ve gaz türbinli motorların en kritik bileşeni olan yüksek basınç türbini (HPT) palelerin DS ve SX döküm teknolojileri ile üretilmesi, gerekli ısıl işlemlerin yapılması, kaplama teknolojilerinin uygulanması, kök işleme yapılması, lazer soğutma deliklerinin delinmesi son olarak motor ve rig testlerinin yapılmasıhedefleniyor.
https://mobile.twitter.com/M5Dergi/status/1383031402782994432
-
TÜBİTAK BİLGEM mikrodalga silahı geliştiriyor.
(https://pbs.twimg.com/media/Eza8yIyXIAITzWJ?format=png&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Eza8wdvXMAAjWoG?format=png&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Eza8xWCXMAA8DyG?format=png&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/Eza7zZfXMAMxmg2?format=png&name=medium)
https://app.blackhole.run/#vg15e4Hg0H19GX4T3WL7CgxoJitHbmvkhBYqMVqX2gn7
https://mobile.twitter.com/kimlikci_954/status/1384501628800221187
-
(https://pbs.twimg.com/media/E0y8D-TXMAQqjRc?format=jpg&name=medium)
https://mobile.twitter.com/miguyan2000/status/1390693367504416773
-
SOM serisinin maşallahı var. :D :D
-
TÜBİTAK SAGE Enstitü Müdürü Gürcan Okumuş.
SOM füze ailesi yalnızca Türkiye’nin değil, sınıfında dünyanın en gelişmiş füze sistemlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Tamamen milli imkanlar ile geliştirilmiş SOM füzeleri ile Türkiye uzun menzilde hassas vuruş kabiliyeti kazanmıştır. TSK’nın ihtiyaçları doğrultusunda füzelerimizin üretimlerine devam ederken bir yandan da yeni kabiliyetler kazandırmaya devam ediyoruz. Bu kapsamda, ailemizin yeni üyeleri olan SOM-C1 ve SOM-C2 varyantlarını yakın zamanda envantere alacağız.
TÜBİTAK SAGE GÖKTUĞ projesi kapsamında GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN füzelerinin geliştirilmesine başlamış ve başladığı ilk günden beri muadil füzelerdeki gelişmeleri ve varyantları takip etmektedir.
(https://mavivatan.net/wp-content/uploads/2021/05/goktug-750x430.jpeg)
Özellikle yakın hava savunma ve seyir füzesi savunma kapsamında çoğunlukla Hava-Hava füzelerinin uyarlanmış versiyonunun yakın hava savunma sistemi olarak kullanılmakta olduğu görülmektedir. Örnek sistemler arasında İsrail in SPYDER SR, SPYDER MR sistemi, Fransızların VL-MICA, Norveçlilerin NASAMS sistemi, Almanların IRIS-T SL sistemi gibi pek çok örnek bulunmaktadır. TÜBİTAK SAGE de öncelikli olarak GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN füzelerini kullanan NASAMS benzeri bir sistem için çalışmalar yapmış menzil ve irtifa değerini arttırmak için daha büyük bir motorlu versiyonun ön tasarımını yapmıştır.
G-40 dediğimiz füze 40 km menzil ve 40 bin feet irtifaya çıkabilen GÖKDOĞAN teknolojilerini kullanan bir hava savunma füzesidir. Bu füze kara konuşlu orta irtifa hava savunma füzesi olarak kullanılabilecek olmakla beraber Gemi Hava Savunma Füzesi olarak da ESSM muadili bir yapıya sahiptir.
TÜBİTAK SAGE sadece soğuk dikey atış teknolojisini geliştirmiyor, aynı zamanda soft vertical launch denilen bazı farklılıkları olan benzer bir teknolojiyi de geliştiriyor. Ayrıca bunu tamamlayan yönelim değiştirme teknoloji ile ilgili de çalışmalar yürütülmekte ki bunlar ile ilgili yapılan bazı testleri paylaşmıştık. Buradaki amacımız alternatif atış yöntemlerini geliştirmek. Sektörde sıcak atış teknolojisi zaten mevcut ve biz her zamanki gibi geliştirilmiş olan bir teknoloji yerine olmayan bir yeteneği geliştirmeye odaklandık. Biz bu konuda özellikle deniz kuvvetlerinin günümüz ve gelecek ihtiyaçlarının neler olabileceği yönünde öngörülerde bulunarak başladık. Deniz kuvvetlerimizin yakın hava savunma ve orta menzil ve irtifa hava savunma sistemlerinin alternatif yerli muadilleri neler olabilirden yola çıktık.
Neden soğuk atış derseniz, bu sistem gemilerimizi nispeten daha güvenli tutacak bir teknoloji. Motoru geminin içersinde ateşlemiyorsunuz ve olası kazaların önüne geçmiş oluyorsunuz. Ayrıca sistemin daha az yer kaplayacağını ve daha hafif olacağını öngörüyoruz. Bu da gemilerimize daha fazla silah yükü demek.
TÜBİTAK SAGE özellikle gemilerde hava savunma tehditlerine karşı reaksiyon süresinin düşürülmesi için G-40, EDAS ve Yanal İtki Motorları ile ilgili teknolojiler geliştirmekte ve CAMM ve CAMM ER benzeri hava savunma füzelerini Deniz Kuvvetleri Komutanlığımıza kazandırmayı hedeflemektedir.
EDAS Sistemi hava savunma füzeleri ile kullanabileceği gibi seyir füzeleri ve güdümlü bombaların yerden atılması ile ilgili de kullanılabilecektir. TÜBİTAK SAGE tarafından EDAS teknolojisi ile ilgili bir vizyon yol haritası çalışması yapılmıştır. Bu yol haritası özellikle gemi hava savunması ile ilgili kendini korumadan bölge hava savunmasına kadar hava savunma füzelerini ve fırlatma sistemini içermektedir. Bunun yanında gemilerde 150 km mesafeden karaya hassas güdümlü taarruz yapabilecek mühimmat ve fırlatma sistemlerini de bu yol haritasında görüyoruz. Ayrıca ülkemizde geliştirilen ve geliştirilecek seyir füzelerinin bu sistemden atılması gibi ülkemizin sahip olmasını arzu ettiğimiz yetenekler için çalışmak arzusundayız.
Gökdoğan ve Bozdoğan füzelerimizi hava savunma füzeleri olarak kullanmak için bir yol haritamız var. GÖKDOĞAN füzemiz EDAS sistemi ile beraber kullanılabileceği gibi yeni bir füze türetmek de olasıdır. BOZDOĞAN da yine aynı şekilde kullanılabilir olarak görüyoruz. Bozdoğan füzemizi ayrıca RAM (Rolling Airframe Missile) gibi gemi yakın hava savunma füzesi olarak kullanılmasıyla Bunun yanında gemilerimizin taşıma kapasitesinin izin vermesi durumunda eğik atış fırlatıcıları ile de kullanmak da mümkün. Aslında özetleyecek olursak çok yakın güdümlü mühimmat savunma için Bozdoğan, yakın/orta menzil hava savunma için Gökdoğan ve orta menzil hava savunma için G-40 diyebiliriz.
(https://mavivatan.net/wp-content/uploads/2020/04/ram-milgem-750x430.jpg)
Ülkemizde füze tasarımı bilgi birikimi oluştu. Füzelerin geliştirilmesinde kullanılan alt sistemlerle ilgili de çok yol alındı. Çok kapsamlı değerlendirilmesi gereken bir soru tabiki. Ama kısaca bakacak olursak, RF-IIR arayıcı başlıklarımızı geliştirebiliyoruz. IIR başlık konusundaki zayıf yanımız dedektör üretim teknolojisine sahip olmamamız. Ama yakın zamanda bu teknolojiyi de ülke olarak kazanacağız. Bunun yanında dedektörlerin soğutucu teknolojilerinden bazılarına sahibiz ama bu da gelişmemiz gereken alanlardan birisi. Bu alanda da yol almaktayız. Radar arayıcı başlık konusunda belli elektronik komponentler dışında iyi durumdayız. Füze elektroniği tasarımında sorunumuz yok, sadece elektronik bileşen ve PCB konularında zayıfız. Güdüm sensörleri konusunda IMU dediğimiz birimlerin geliştirilmesinde belli yollar alındı ancak hala uygun fiyatlı üretim ve bu bileşen içerisindeki alt bileşenlerin üretim hızları ve maliyetleri ile ilgili sorunlarımız var. Halledilmeyecek sorunlar değil, iyi biri planlama ve irade ile dublikasyonlardan kaçınarak halledilebilecek problemler.
Harp başlığı bileşenlerine baktığımızda en önemli eksik enerjik kimyasallar olmakla beraber geçtiğimiz hafta bu konuda sayın cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle MKE Kurumunda açılışı yapılan tesisten beklentimiz çok büyük. Tapa konusunda çok hızlı ilerliyoruz. Tapaların belli bileşenlerinde yine yurt dışı bağımlılığımız var ancak bu konuda yerlileştirme çalışmaları çok hızlı bir şekilde ilerlemektedir. Katı roket motorlarında tasarım yeteneği birden fazla kurumumuzda bulunmakta ancak burada da yine enerjik kimyasal malzemeler sorunu bulunmakta. Turbojet, turbofan motorlarla ilgili olarak da son zamanlarda herkesin takip ettiği sevindirici gelişmeler olmakta. Gerek KALE gerekse TEİ bu alanda ürün çıkarmaktadır. Ayrıca maliyet etkin mini turbojetler için de bazı teknokent firmalarımızın değerli çalışmaları olduğunu biliyor ve takip ediyoruz. Ham malzeme konularında özellikle kaliteli çelik ve alüminyum alaşımlarında eksiklerimiz bulunmakta. Kompozit malzeme ile ilgili konularda hızla ilerlenmekte.
Kısaca özetlemek gerekirse temelde malzemeye dayanan eksiklerimiz var. Hızlı ilerliyoruz ama hedeflerimize ulaşmak için daha da hızlanmamız gerekiyor.
(https://mavivatan.net/wp-content/uploads/2021/05/ramjet-scramjet-turbojet.jpeg)
TÜBİTAK SAGE geçmişten günümüze yeni teknolojilerde lider olmak için çalışmıştır. Açıkçası geçmişte bu ramjetli bir füze de bizim büyük hayalimizdi. Ama şu an RAMJET teknolojisinde geldiğimiz noktada artık SCRAMJET’i yeni ileri hedefimiz olarak görüyoruz.
TÜBİTAK SAGE imkanları ölçüsünde tabii ki bazı çalışmalar yapıyor, bunun yanında devletimizin desteklediği çalışmalar da var. Hali hazırda kurulu test altyapılarımızı kullanarak sıvı yakıtlı ramjet motor geliştirilmesi konusunda kısa zamanda çok değerli çalışmalar gerçekleştirdik. Yürütmekte olduğumuz projede sıvı yakıtlı ramjet motorları konusunda kısa zaman içinde geldiğimiz nokta bizi sıvı yakıtlı ramjet motor ve ileriki safhada da scramjet motor teknolojilerinde dünyada sayılı ülkeler arasına girme noktasında cesaretlendiriyor. Bir taraftan eldeki altyapılarda geliştirme çalışmalarına devam ederken diğer taraftan ramjet motor testlerini ve aerodinamik ısınma testlerini gerçekleştirebileceğimiz altyapıyı kurma çalışmalarımız tüm hızı ile devam ediyor. Kurulumu tamamlandığında ilgili altyapı Avrupa’nın en büyük altyapılarından biri olacak. Altyapılar, ileri teknolojiyi kazanmanın en önemli ayağını oluşturuyor. Test yapamıyorsanız bu alanda ilerlemenizin imkan ve ihtimali yok. Biz de bu bilinçle ramjetli bir füze geliştirmek için ne gerekiyor sorusunun cevabı olan test altyapısına son yıllarda büyük yatırım yaptık. Türkiye’nin tek, dünyanın da sayılı altyapılarından birisi olmasını hayal ettiğimiz bir yola çıktık. Bugün geldiğimiz noktada ramjetli bir füzeyi geliştirilmek için gerekli tüm altyapı büyük oranda tamamlandı ve testler devam ediyor. Kalan kısmına da çok kısa bir süre içerisinde sahip olacağımızı söyleyebiliriz. Önümüzdeki yıl ramjet motorlarımızı füzeler ile birlikte tümleşik testlerde kendi altyapımızda test edebileceğiz. Altyapılar, ileri teknolojiyi kazanmanın en önemli ayağını oluşturuyor. Test yapamıyorsanız bu alanda ilerlemenizin imkan ve ihtimali yok. Biz de bu bilinçle ramjetli bir füze geliştirmek için ne gerekiyor sorusunun cevabı olan test altyapısına son yıllarda büyük yatırım yaptık. Türkiye’nin tek, dünyanın da sayılı altyapılarından birisi olmasını hayal ettiğimiz bir yola çıktık. Bugün geldiğimiz noktada ramjetli bir füzeyi geliştirilmek için gerekli tüm altyapı büyük oranda tamamlandı ve testler devam ediyor. Kalan kısmına da çok kısa bir süre içerisinde sahip olacağımızı söyleyebiliriz. Önümüzdeki yıl ramjet motorlarımızı füzeler ile birlikte tümleşik testlerde kendi altyapımızda test edebileceğiz.
(https://mavivatan.net/wp-content/uploads/2021/05/kuzgun-fuze-ailesi.jpeg)
Kuzgun Füze Ailesi
İlk uçuş denemeleri için çalışmalara devam ettiğimiz ailenin ortak taşıyıcı gövdesi içerisinde harp başlığı, arayıcı ve ölçerlerin tamamen modüler olarak hedef tipine göre seçilebilecek ve bu ortak taşıyıcı gövdenin uçuş açısından doğrulanması hem geliştirme süresi açısından hem de hedefi imha etkinliği açısından maliyet etkin olarak gerçekleştirilecektir.
KUZGUN ailesi mevcut modern teknolojiler kullanılarak donatılmıştır. Üzerinde entegre bir veri bağı olan, karıştırmaya dayanıklı KKS anteni ve milli KKS alıcısı kullanan, KKS/ANS bazlı dual seyrüsefer ile Lazer Arayıcı başlıklı ilk versiyon KUZGUN-SS tasarımında sona gelinmiş, üretim ve yer testleri sonrası ilk uçuş denemeleri için beklemektedir. Aynı gövde içerisinde sığdırılan IIR başlıklı versiyonu için ise aynı testlerde veri toplayarak sonraki versiyon geliştirme çalışmaları için gerçek görüntü toplanacak ve görüntü işleme algoritmalarımızı geliştirmemize yardımcı olacaktır. Böylelikle özellikle ileri gözetleme unsuru olmayan hedeflere angajman ileri teknoloji görüntü işleme teknolojisi sayesinde yarı ve hatta tam otomotize olması için adım atılmış olacaktır.
Ayrıca KUZGUN-SS uçuş denemeleri ile tüm alt sistemlerin doğrulanması aynı alt sistemleri kullanacak olan ve TÜBİTAK SAGE’nin yıllardır uzmanlaştığı sıvı yakıtlı sistemler alanında yeni mini tasarımı olacak Turbo-Jet motorlu KUZGUN-TJ için de bir aşama kat ettirecektir.
KUZGUN-TJ için de aynı zamanda yerde motor ateşleme testleri gerçekleştirilerek bu sınıftaki en ileri menzil ve en yüksek teknolojiyle donatılmış mini mühimmat doğrulanmasının gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. KUZGUN-TJ özellikle ileri menzil hava savunma tehditleri için vazgeçilmez maliyet etkin bir silah olarak geliştirilmektedir. Ayrıca bu tipteki mini ve akıllı silahların hem düşük hızda ve düşük irtifada uçabilen hava araçlarında hem de özellikle kara ve deniz kuvvetleri için karadan atılabilmesi ve satıh arkası hedeflerde, yüksek hızlı hareketli hedeflerde ve mağara vb yapılarda kullanılması için geliştirme çalışmaları devam eden ve yine aynı KUZGUN altyapısı ve alt sistemleri modüler olarak kullanacak olan katı yakıtlı versiyon KUZGUN-KY’nin katı yakıtlı roket motoru geliştirme çalışmalarına da bu yıl başlanmıştır. KUZGUN silah ailesi doğrulamaları ve üretimleri tamamlandığında, çoğu parça ve alt sistemi ortak olan dolayısıyla maliyet etkin, modern teknolojilerle donatılmış, hedefe en uygun etkinliğe göre eniyilenmiş harp başlığı seçenekleri olan, arayıcı seçenekleri olan geniş bir silah ailesini kara, deniz ve hava kuvvetlerimiz kazanmış olacaktır. Tamamen yerli ve milli olacak bu ailenin üretimleri de yurt içinde dışa bağımlı olmadan gerçekleştirilecektir. Görev planlama destek araçları da eşzamanlı milli olarak geliştirilecek olan bu aile ile görev planlama, fırsat hedefine angajman, karıştırma yapılan sahalara angajman ve her hedef tipi özelinde yüksek etkinlik en uygun maliyet ile gerçekleştirilmiş olacak ve bu sayede SİHA, Hava Kuvvetleri Jet unsurları, kara ve deniz kuvvetleri unsurları en uygun silah tiplerini envanterlerinde bulunduruyor olacaktır.
TÜBİTAK SAGE’nin temel görevi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve ulusal savunma sanayii kuruluşlarının belirlediği gereksinimleri karşılamak üzere gerektiğinde yurt içi ve dışı kuruluşlar ile iş birliği yaparak araştırma, geliştirme çalışmaları yapmaktır.
uygun koşullar oluştuğu takdirde, stratejik amaçları doğrultusunda dost ve kardeş ülkeler ile iş birlikleri ve ortaklıklar geliştirmeye açıktır.
https://mavivatan.net/tubitak-sage-enstitu-muduru-gurcan-okumus-ile-tubitak-sagenin-devam-eden-projeleri-ve-gelecek-vizyonu/
-
Harika... Ramjet geliyor....
EDAS neydi acaba?
Esnek Dikey Atış Sistemiymiş....
-
Bence en önemli haber, malzeme (özellikle enerjik kimyasallar) ve IIR sensör konusunda dedikleri idi. Bir de IMU konusu var. Önemli detaylar satır arasında kalmış. Örneğin IMU olmadan güdümlü füze olmaz, olabilemez.
Ürün tasarlama ve üretme yeteneğini çoktandır kazanmıştık, şimdi temel malzemelere iniyoruz sizin anlayacağınız. En az motor kadar yaşamsaldır. Bunlar bittiğinde, asıl silah işte bu altyapı olacak.
Şunu söyleyeyim: Bu kadar kapsamlı bir savunma sanayi altyapısına şu anda dünyada taş çatlasa 4-5 ülke sahip. Sivil sektörlere muhakkak katkısı olacaktır.
-
Bence en önemli haber, malzeme (özellikle enerjik kimyasallar) ve IIR sensör konusunda dedikleri idi. Bir de IMU konusu var. Önemli detaylar satır arasında kalmış. Örneğin IMU olmadan güdümlü füze olmaz, olabilemez.
Ürün tasarlama ve üretme yeteneğini çoktandır kazanmıştık, şimdi temel malzemelere iniyoruz sizin anlayacağınız. En az motor kadar yaşamsaldır. Bunlar bittiğinde, asıl silah işte bu altyapı olacak.
Şunu söyleyeyim: Bu kadar kapsamlı bir savunma sanayi altyapısına şu anda dünyada taş çatlasa 4-5 ülke sahip. Sivil sektörlere muhakkak katkısı olacaktır.
+1
-
Bozdoğan'dan yerli RAM yapacağız dedi galiba Gürcan Okumuş...Doğru mu?
-
Şunu söyleyeyim: Bu kadar kapsamlı bir savunma sanayi altyapısına şu anda dünyada taş çatlasa 4-5 ülke sahip. Sivil sektörlere muhakkak katkısı olacaktır.
Bunu bize sağlayan batı yaptırımlarına teşekkür etmeliyiz aslında uzun vadede. Firmalarımız tedarik ve üretim çeşitliliği üzerine daha rekabetçi oldu. Batı bize hibe ve kredi gibi kolaylıklar sağlasaydı eminim tembelleşirdik çünkü forumlarda bile “bu araç pahalı yaa yurtdışından alsak olur” diyenler oluyordu. Komponentlere doğru Tümdengelim gibi bir yolda gidiyor olsak bile başarı sağlayacağız sanırım. Umarım işlemci, sensör gibi yerlileştirilen alt sistemler sağlık vb sektörlere de yarar.
Harika... Ramjet geliyor....
Fazla karmaşık ve mekanik hareketli aksam gerektirmeyen, ama öncesinde büyük bir tecrübe ve bilim isteyen bu teknolojiyi çözersek üretimi çok daha hızlı ve başa bela yüksek hızlı füzelere merhaba deriz.
Attığınız füzenin 7-8 dakikada Atinayı vurması gibi bir hız. Hem de gaz türbin motor vs çok da uğraşmayacağız.
Bir kaç sene sonrası çok can yakıcı olmaya başlayabiliriz. Ne Nato ne de Doğu blokundan mal almak istemeyenler için ileride 3. bir alternatif olabiliriz. Sabırla.
-
Bozdoğan'dan yerli RAM yapacağız dedi galiba Gürcan Okumuş...Doğru mu?
Evet doğru.
Böyle bir RAM sistemi için ideal füze Bozdoğan. Zaten büyük ebadı ve menzili ile şu anda bile en az RAM Block 2 kadar iyi belki de daha iyi bir roket Bozdoğan.
-
Ramjet olayı da çok önemli. Bu teknoloji yerli Meteor füzesinin önünü açıyor. Onun bir adım ilerisinde ise Scramjet yatıyor. Bu motor da bize hipersonik füze yolunu açacak.
Ramjet’li bir SOM füzesi benzer füze düşünün. 1-1.5 mach hızla hedefine giderken son 30km’de hızını 4mach’a çıkarıyor. Düşman HSS lerinin 15 saniyelik reaksiyon zamanı kalıyor. (Şu anki Atmaca ve SOM füzelerinde bu 90saniye). Böyle bir füzeyi durdurmak imkansıza yakın zorlukta.
-
Bu kadar gelişmeye rağmen Gezgin seyir füzesi bir türlü çıkmıyor...
Acaba bizimkiler subsonic bir gezgin füzesi yerine scramjet'li bir seyir füzesi mi düşünüyorlar...?
Ben ramjet ve screamjet tipi füzelerin ancak seyir hızı almış bir uçaktan atılabildiğini sanıyorum...Karadan atılan ramjet veya screamjet tipi füze var mı?
ramjet ve screamjet tipi füzelerin çalışma prensiplerini tam bilmediğim için soruyorum....
-
Brahmos , Onix yanlış bilmiyorsam bunlar ramjet ve karadan atılabiliyorlar... Rusların Bastion-P ye bir bakın ;)
-
Bu kadar gelişmeye rağmen Gezgin seyir füzesi bir türlü çıkmıyor...
Acaba bizimkiler subsonic bir gezgin füzesi yerine scramjet'li bir seyir füzesi mi düşünüyorlar...?
Ben ramjet ve screamjet tipi füzelerin ancak seyir hızı almış bir uçaktan atılabildiğini sanıyorum...Karadan atılan ramjet veya screamjet tipi füze var mı?
ramjet ve screamjet tipi füzelerin çalışma prensiplerini tam bilmediğim için soruyorum....
Sn serkan1976,
İzninizle bir düzeltme yapayım:
Motorun adı Scramjet. (Supersonic Compression Ramjet) . (Scream, bağırmak demek)
Ramjet motorun çalışması için çok yüksek miktarda havanın yanma odasına yüksek hızda sıkıştırılması (compression) gerekiyor. Bunun için motorun katı yakıtlı bir booster ile 1mach üzerine çıkarılması şart. Bu hıza ulaşınca hızlı hava akışı sağlandıktan sonra Ramjet devreye giriyor ve 4.5 mach hıza kadar çıkabiliyor. Sıkıştırılan havanın motor içerisindeki akış hızı subsonik. Bu sıkıştırma hızını artırıp motor içi akış hızını da süpersonik yaptığınızda Supersonic Sıkıştırmalı motor elde ediyorsunuz. Yani, Supersonic Compression Ramjet.= Scramjet. Scramjet 5+ mach hızla uçan bir motor.
Hızlı uçan uçaktan atılarak yakıttan tasarruf en doğru yol. Bunda dahi , örneğin, Meteor füzesinde katı yakıtlı bir booster kademesi var ve motoru 1.5 mach üzerine çıkarıyor. Bu noktada Ramjet devreye giriyor ve tahriki devir alıyor.
Rusların Zircon füzesi de Scramjet motorlu ve o da uçaktan atılıyor. Katı yakıtlı ilk kademe motoru yüksek süpersonik hıza ulaştırıp motor içerisindeki hava akışının hızını süpersonik hale gelmesini sağlıyor.
Brahmos süpersonik Ramjet bir füze. Hipersonik versiyonu üzerinde halen çalışılıyor.
Süpersonik Ramjet motorlu versiyonunun ilk kademesi katıyakıtlı bir booster. Ramjeti ise sıvı yakıtlı Ramjet. Hem karadan hem de denizden atılabiliyor. Rus Ramjetli havadan atılan Onyx füzesinden geliştirilerek yapılmış bir füze.
Bastion P füzesi de onyx’in başlangıcı. 2.5 mach hızında Ramjet motorlu yerden atılan katı yakıtlı booster kademeli sıvı yakıtlı Ramjet.
-
Teşekkürler...
Peki turbofan-turbojet motorlu bir Gezgin yerine seyir hızı daha yüksek ramjet'li bir gezgin düşünülüyor olabilir mi? Bu mümkün mü?
-
Teşekkürler...
Peki turbofan-turbojet motorlu bir Gezgin yerine seyir hızı daha yüksek ramjet'li bir gezgin düşünülüyor olabilir mi? Bu mümkün mü?
Olabilir. Mümkün. Brahmos , şu anda dünyanın en hızlı (4+mach) seyir füzesi. Hi+hi+lo konfigürasyonu ile ya da Hi+lo+lo konfigürasyonu ile menzili çok değişebilecek bir füze olmasına rağmen son geliştirmelerden sonra karadan atılan versiyonu 800km menzilli; Havadan atılan versiyonu ise 1500km menzilli olacak deniyor.
Gezgin de zaman içerisinde bizim Brahmos’umuz olabilir.
Hintli ler şu anda Brahmos’un , 7-8 mach hızlı Scramjet versiyonu üzerinde çalışıyorlar.
Yazılan yazıların altında yatan anlam bana da Gezgin için, yerli Brahmos diyor.
-
https://www.youtube.com/watch?v=MG-HuB8i_n0&t=36s (http://www.youtube.com/watch?v=MG-HuB8i_n0&t=36s#)
Soft Vertical Launch Concept :SAGE bu atış üzerinde çalışıyormuş...
Soft-Launch tekniği de esasen Cold-Launch tekniğine benzerdir. Soft-Launch’da amaç; Cold-Launch da da olduğu gibi füzenin motorunun, fırlatma tüpünün dışarısında çalışmasıdır. Cold-Launch’dan en önemli farkı ise füzenin tüpten ayrılmasını sağlayacak gazın asgari düzeyde kullanılmasıdır.
Soft-Launch sisteminde daha az gaz kullanıldığı için Cold-Launch’a göre; fırlatma sistemine daha az basınç uygulanması, fırlatma sonrası daha az duman çıkacağı için sensörlerin fırlatmadan etkilenmesi riskinin minimize edilmesi ve aynı anda birden fazla angajman gerçekleştirilmesi gibi avantajları mevcuttur.
-
(https://pbs.twimg.com/media/E1nGCEVXMAwoTWG?format=jpg&name=medium)
Füze arayıcı başlıklarındaki kızılötesi dedektörleri, Joule-Thomson etkisi ile soğutan yüksek basınçlı saf hava tankı sistemi SOGATA; #TÜBİTAKSAGE tarafından üretim ve sertifikasyon testleri yapılarak millileştirildi, Türk savunma sanayiinin tedarikine sunuldu. 🇹🇷
https://mobile.twitter.com/SavunmaSanayiST/status/1394363455243800581
-
(https://pbs.twimg.com/media/E13XzMAX0AEh_4k?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/E13XzU8XIAIjA7N?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/E13XznZXMAUy3mF?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/E13dIUaWEAA5YVN?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/E13dI6qXEAULFiz?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/E13Z_r1XIAQP_E1?format=jpg&name=medium)
https://mobile.twitter.com/Dromercay
-
TÜBİTAK SAGE'de 100’ün üzerinde ramjet ateşleme testi yapıldı.
(https://pbs.twimg.com/media/E2BiLLdWQAAZrQl?format=png&name=medium)
TÜBİTAK SAGE'de ramjet testleri için gerekli test altyapısı tamamlandı.
"Bu altyapı olmasa çok daha zor imkanlarla, pahalı şartlarda bunu yapacağız. Türkiye önemli bir aşama kaydetti."
defenceturk.net/tubitak-sagede-100un-uzerinde-ramjet-atesleme-testi-yapildi
-
SOM Milli Seyir Füzesi
SARB-83 Ardışık Delicili Bomba
CAMGÖZ Lazer Arayıcı Başlık
(https://pbs.twimg.com/media/E3NJrX0XMAkB6PN?format=jpg&name=medium)
2021 Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nda sizlerle buluşmaya hazır! @SageTubitak
https://mobile.twitter.com/kimlikci_954
-
TÜBİTAK SAGE katlanır füze kanadı için patent aldı.
(https://pbs.twimg.com/media/FDrZL7aXoAMIvK4?format=jpg&name=medium)
https://patentimages.storage.googleapis.com/10/b5/2c/ddf51
-
Sage ; Gökdoğan füzesini G-40'a çevirip MDAS'ne mi koymak istiyor...?
Yoksa Siper'i MDAS'ne mi koymak istiyor...?
-
Büyük ihtimalle bu denemesi yapılan Siper blok-1konulacak.
-
Evrakta 03/09/2020 diyor… Bu zamana kadar dikkat çekmemesi de ilginç…
-
olabilir; ama olmayabilir de.
şöyle ki, rf modeli en başından beri denizcileri odağına alan bir füzeydi ve MDAS zaten Roketsan projesi, şu halde firma, zaten kendi ürünü olan fırlatıcıya uygun bir rf füzesi tasarlamak ister ve bunun için kendi içinde katlanabilir kanatçık yeteneği kazanmak istemiş olabilir, bence bu ihtimal daha güçlü bir ihtimal.
neticede rf füze projesi başlayalı yıllar oldu, hepsini yapıp, , katlanabilir kantçığı son saniyeye bırakmış olma ihtimalleri zayıf bence.
hangisi olursa olsun, şaşırmam yani.
burada merak ettiğim boostersiz rf füzesinin etkili menzili, tahminim de, gönlümden geçen de, havacıların orta menzil ihtiyaçlarına da cevap verebilecek bir değer hedeflenmiştir.
hatta, açılı atışlarda, orta menzil sınırlarını zorlayabilir bile belki.
rf başlık ilk duyulduğu yıllarda, a ve o füzelerinin menzilleri ve denizcilerin füze ihtiyacı en çok konuşulan konulardı.
doğal olarak, beklentim bu konularda tatmin edici bir füze olması için geliştirilmiştir rf modeli.
-
Patent fotoğrafında kanat ucunda bir kanat daha var. Bu sanki ATMACA füzesinin kanadına benziyor. Tarih olarak da uyumlu.
-
Tübitak Çakıl.
İşbirliğinin getirdiği güce inanarak bu çalışmalara TÜBİTAK-BİLGEM ile başladık. Savunma Sanayi Başkanlığı’nın (SSB) desteği ile bu alandaki ilk projemiz olan “ÇAKIL”a 2019’da başladık.
Çip dünyasında ilk üretimde hatasız ürünü yakalamanın çok zor olduğunun altını çizdi:
- Hem iş ortaklığının getirdiği güç, hem de ekiplerimizin yoğun mesaisi ile 2 yıldan kısa sürede çipimizin tasarım, prototip üretim ve test çalışmalarını başarıyla tamamladık.
“ÇAKIL”ı IDEF-2021’de sergilediklerini anlattı:
- Prototip çipimizi görev bilgisayarımıza entegre edip gerekli yazılım uygulamalarını da yaptıktan sonra milli uzaktan komutalı silah sistemi SARP’ı milli işlemcimiz “ÇAKIL”la tam performans çalıştırdık.
Bir sonraki aşamayı paylaştı:
- Arkadaşlarımız aynı işbirliği ile birlikte bu işlemcinin ticari ve “çok çekirdekli” versiyonunu geliştirmek üzere çalışmalara ara vermeden başladı. Yeni çipimize ekleyeceğimiz “yapay zeka işlemcisi” ile sistemlerimize fark yaratan özellikler sağlamayı hedefliyoruz.
TÜBİTAK-BİLGEM
-
TÜBİTAK ile ASİSGUARD iş birliğiyle geliştirilen Dünyanın ilk lazer silahlı Mikro İHA'sı Eren, 500, 300 ve 100 metreden başarılı atışlar gerçekleştirdi. Eren, 3 bin metre menziliyle belirli mesafelerden lazer ile arazideki patlayıcı unsurları etkisiz hale getirebiliyor.
(https://pbs.twimg.com/media/FGWJpczXwAAOXGg?format=jpg&name=medium)
(https://pbs.twimg.com/media/FGWJnrgWYAMEFfu?format=jpg&name=medium)
https://mobile.twitter.com/Tfx2030
-
İBRAHİM SÜNNETCİ @BRAHMSNNETC1
(https://pbs.twimg.com/media/FMXOQ9ZWUAQ1jlR?format=jpg&name=medium)
24-25 Şubat tarihlerinde Gebze Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Kulübü tarafından düzenlenen Uzay Günleri ARTEMİS etkinliği kapsamında bir sunum yapan TÜBİTAK SAGE Enstitü Müdürü Gürcan OKUMUŞ, güdüm kitlerinin yerli imkanlarla geliştirilip üretilmesinin ardından yurt dışından temin edilen güdüm kitlerinin fiyatlarında 5’te 1’ine kadar düşüş yaşandığına dikkat çekti.
(https://pbs.twimg.com/media/FMWid93XoAIYvxn?format=jpg&name=medium)
GÖKTUĞ Projesi’nin 2013 yılında başladığını anımsatan OKUMUŞ, 2022 yılında yapılacak havadan yapılacak atışlarla projeyi tamamlayarak envantere girmesini sağlayacaklarını vurguladı.
(https://pbs.twimg.com/media/FMWfnsiX0AAe-Mu?format=jpg&name=medium)
TÜBİTAK SAGE’nin yerli ve milli projelerini hayata geçirirken kullandığı altyapılar (DATA, Ankara Rüzgar Tüneli, HABRAS ve TAYFUN) hakkında bilgi veren OKUMUŞ, sesüstü rüzgar tüneli altyapısına ilişkin yatırımın devam ettiğini ve 2023 yılı sonlarında hizmete alınacağını kaydetti.
(https://pbs.twimg.com/media/FMWf9YWX0AIQ86o?format=jpg&name=medium)
TAYFUN Aeroitki Test Altyapısı ile yer testlerinin yanında bir turbojet motorunun uçuş zarfında görebileceği bütün şartların sağlanabildiğine dikkat çeken OKUMUŞ, “Esasında bir motoru adeta uçuruyorsunuz ama kontrollü bir şekilde ve bütün dataları toplayarak. Bu çok ritik bir altyapı ve bütün motor geliştiricilerine hizmet eden bir altyapı” diye konuştu.
(https://pbs.twimg.com/media/FMWf_7pX0AIYb5g?format=jpg&name=medium)
TAYFUN'un KTJ-3200 ve ARAT TJ Motorlorunun testlerinde de kullanıldığı veya kullanılacağını söylemek mümkün. GÜRCAN Bey bir soruya cevaben de TÜBİTAK SAGE'nin halen yaklaık 1.200 personel ile birçoğu gizili 60 proje yürüttüğüğnün altını çizdi.
-
(https://pbs.twimg.com/media/FPFnmkuXEAAEqOD?format=jpg&name=medium)
https://mobile.twitter.com/kimlikci_954
-
kirmizi kablo kirmizi yesil beyaz
-
(https://pbs.twimg.com/media/FR_zNlCXoAEf8il?format=jpg&name=900x900)https://mobile.twitter.com/gurcano/status/1522202615819513859
-
Tübitak MAM tarafından geliştirilen yerli C-4 patlayıcı.
(https://pbs.twimg.com/media/FgGPxbcXEBEEQrG?format=jpg&name=medium)
https://mobile.twitter.com/AngaraliMhendis/status/1585706630716395520
-
Fuarlara patlayıcı getirmek yasak değil mi ?
Muhtemelen onlar boştur.
-
youtu.be/NcJIVwHKPVE (http://youtu.be/NcJIVwHKPVE)