Rus askeri uzmandan Ermenistan'ı hayal kırıklığına uğratacak analiz.Oleksandır Hramçikin.
Rusya'daki Askeri ve Siyasi Analiz Enstitüsü Müdür Yardımcısı Oleksandr Hramçikin "Moskovskie Novosti" gazetesinde Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki askeri dengeni tahlil eden makale yazdı. "Karabağ için mücadele 2.0" başlıklı analizde denir ki, bu çatışma Ermenistan ve Azerbaycan'dan farklı olarak onların sınırları dışında o kadar da geniş sosyal dikkat gerektirmese de onun savaşa yol açması yakın gelecekte pratik olarak kaçınılmazdır. "Bu, tarafların pozisyonlarının kesinlikle birbiri ile uzlaşmaz olması, Bakü için status-kvonun ebedi kalmasının ilkesel olarak imkânsızlığı, Ermenistan için ise status-kvonun değişiminin kabul edilemez olması ile ilgilidir "diye yazar yazıyor.
Rus uzmana göre, hiçbir Minsk Grubu bu durumda bir şey yapamaz, ancak, eşbaşkan ülkeler onlar için nadir sayılabilecek ortak noktada duruyorlar. Hramçikine göre Eşbaşkanların Bakü'ye ve Erivan'a etkileri o kadar güçlü değil ki, onları kendi konumlarından imtinaya zorlaya bilsinler. Uzlaşma olanakları ise tasavvur edilmez.
Uzmana göre, savaş başlasa her tarafın kendi avantajı olabilir. Ermenistan için bu üstünlük temas hattı boyunca kurulmuş elverişli savunma pozisyonlarıdır. Ermenistan ordusunun pozisyonları yüksekliklerde bulunur. Azerbaycan'ın ise esas avantajı geniş ekonomik imkanlarıdır. Öyle ki, günümüzde Azerbaycan'ın askeri bütçesi Ermenistan'ın tüm bütçesinden fazladır. 2011 yılı 1 Ocak ayına olan istatistiklere göre, Azerbaycan'ın 381 tankı, 181 ZPT-si, 469 artilleriya sistemi, 79 savaş uçağı, 26 darbe helikopteri var. Ermenistan'ın ise 110 tankı, 140 ZPT-si, 239 artilleriya sistemi, 16 savaş uçağı, 15 helikopteri var. Dağlık Karabağ'daki Ermeni kuvvetlerinin silahları buraya dahil değildir.Bilgilere göre, Karabağ'daki Ermeni gücünün silah ve tekniği Ermenistan ordusunda olduğu kadardır, fakat hava gücü yoktur. "Petrol gelirleri sayesinde Azerbaycan Ermenistan ve Karabağ üzerinde hem karada, hem havada askeri üstünlük kazanıyor. Tabii ki, sorunu askeri yönden çözmek isteği de artıyor. Tamamen mümkündür ki, 2008 yılının Ağustos Savaşı olmasaydı Azerbaycan şimdiye kadar buna gayret göstermişti. Şimdi Gürcistan-Rusya savaşının şoku geçmiştir. Azerbaycan'ın askeri üstünlüğü ise gittikçe artıyor "diye uzman yazıyor.
Hramçikine göre Ermenistan için Azerbaycan'ın darbelerinden sigorta Gümrü üssü ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'ne üyelik olabilir. Fakat bu sığortalanma illüziyadır. KTMT nin üyelerinden ne Kazakistan, ne BelaRusya, ne diğer Orta Asya cumhuriyetleri Ermenistan tarafında Azerbaycan'a karşı savaşmayacak.Hatta Rusya da bunu yapmayacak. Uzmana göre, özellikle askeri operasyonların Karabağ'dan kenara çıkmayacağı halde Rusya'nın ona müdahalesi ihtimali sıfra yakındır. Batı'ya gelince o, güçlü Ermeni diasporası ve petrol-gaz rezervlerine sahip Azerbaycan'ın önemi karşısında tercih etmeli olacaktır. Bu seçenek zor olsa da Batı'nın çatışan ülkelerden birinin tarafını tutması mümkün değildir. Batı Bakü'yü ve Erivan'ın askeri operasyonları durdurmaya çağırmakla işini bitmiş sayacak.
"Zaman Azerbaycan'ın lehine işlediği için hazırsa savaş Ermenilerin daha fazla işine geliyor. Fakat savaşı Ermeniler başlasa, hemen saldırgan gibi tanınacaqlar. Bunu hatta Rusya da kabul etmeyecek "diye uzman bildiriyor. Yazara göre, dolayısıyla Ermenilerin işine gelen şudur ki, herhangi şekilde Azerbaycan'ı savaşı birinci başlamaya mecbur etsin, kendisi de mümkün olduğunca çabuk. "Böylece, savaşı her iki taraf istiyor. Asıl mesele şu ki, onların niyeti hangi anda hayata geçecek "diye Hramçikin yazıyor.
http://www.musavat.com/new/K%C4%B0VDF_layih%C9%99l%C9%99ri/117646-Rus%C4%B0YALI_H%C6%8FRB%C4%B0_EKSPERTD%C6%8FN_ERM%C6%8FN%C4%B0STANI_M%C6%8FYUS_ED%C6%8FC%C6%8FK_ANAL%C4%B0Z