İtalyanlar niye bize yaren olacak adalar mevzusunda pek anlayamadım!
Öncelikle bazı konulara değinmekte yarar olduğu kanısındayım Arkadaşlarımın bu konuları bildiğine eminim ama yine de unutulmuş kısımlarını hatırlatmakta yarar olduğu düşüncesindeyim.
Ege adalarını osmanlı ne zaman kaybetti.( Günümüzde dile dolanan yanlış bilgi ,Lozanda ve İsmet paşa tarafından) Her ikisi de yanlış 12 ada Osmanlının italyanlara karşın Trablusgarp harbini kaybetmesi sonrası İtalyanların eline geçti. İsmet paşa ise o devirde Albay rütbesinde idi Sultan Abulhamit ise başta idi)
Osmanlı ile İtalyanlar arasında 1912 Uşi anlaşması veya 1ci Lozan anlaşması ,12 adanın devri anlaşmasında maddelerden biri adalar İtalyanlara devredilecek ,ama balkan harbi göz önüne alınarak adalarda geçici olarak osmanlı kalabilecekti .
Daha sonraları balkan harbinin kaybedilmesi ve birinci cihan harbinde osmanlı ve italyanlar karşı cephelerde olması ve ve yenilgimiz sonrası osmanlı daha önce fiili olarak kaybetmiş olduğu adalardaki tüm hakları kaybedildi. (Sevr andlaşması 1920)
1924 İkici Lozan andlaşması ile sevr gecersiz kılınıp ,adalar konusunda ise Anadolu kıyılarına yakın küçük adalarla, İmroz, Bozcaada ve Semadirek Adası Türkiye’ye verilmesi .Diğer adaların askerden tecrit edilmeli, yani silah ve asker bulundurulmadan tarafsız ve müstakil kalmasında mutabık kalındı.
12 ada italyanın 1943 yılında ikinci cihan harbinden fiili olark çekilmesi ve kendi ana karasına odaklanmasına ile son buldu, italyanların savaştan çekilmesi ile adalar Almanların kontrolüne terk edilmiştir. Almanlar ise 1945 yılında ikinci cihan harbini kaybetiklerinden dolayı adalar önce ingilizlerin kontrolüne sonra ise 1947 paris konferansı sonrası yunanistana verilmiştir. (Ref İlber Ortaylı/Murat Bardakcı)
Yani İtalyanların bu konuda bizlere yaren olabileceklerine pek katılamıyorum. Modern italyanlar yani 1900> her zaman için yunan bilim,ilim ,kultur ,sanat ve edebiyatına aşık olup yakından ilgi duymaktalar. '' şahsi deneyimim ki yaklaşık 30 yıldır İtalya ile yakın bağlantılı birisi olarak tecrübem bizlere karşı belirgin bir antipatileri olmamakle birlikte fazla bir yarlik yapmak isteyeceklerini de sanmıyorum. İtalyanlar iyi ticaret insanı olduklarından seçimleri de hali ile menfaetleri gereği hareket ederler.