İyide taahhüt vermiyorlar mı şu tarihte üretiriz şu tarihte teslim ederiz diye?
Ne oldu Tank ortalıkta yok.
Bunun hiç mi yaptırımı olmuyacak
Motorsuz tank yapabiliyorsan yap. Tank ihalesi ile motor geliştirme işleri ayrı işler. Motor geliştirme işi bir ARGE projesi. ARGE sözleşmelerinde kural olarak sonuç garanti edilmez zira yapan da know how'ı ARGE sırasında edinir. Aksine sonuç garantisi ve süre konulabilir mi konulabilir. Ama esneklik olması gerekir.
Dediğim gibi motor ve ambargolar BMC'nin kusur değil, yani Motor gelinceye kadar BMC'nin bir sorumluluğu yok. Ceza işletemezsin. Kore motoru geldi ama o da şu anda TSK'da denemelerde, yani aslında ortada MSB'nin TSK'nin onayı gereken yeni bir motorlu, yeni alt sistemleri olan Tank var. Yeni bir prototip söz konusu, üretim için daha idarenin prototipi kabulü gerekecek. BMC motoru geldiğinde bu sürecin yine tekrarı gerekecek. Yani özetle motor işi ilk yattığında tarafların sözleşmeyi fesih hakları doğdu. Hatta motor vs ambargo devletten kaynaklandığı için aslında sıkıntılı taraf devlet ama, AMBARGO kural olarak bir mücbir sebeptir. Mücbir sebep edimin ifasını mutlak olarak erteler, şartları varsa ambargo sonrası sözleşmede uyarlama, hakkaniyet gereği şartların çok değişmesi halinde uyarlama dışında fesih de söz konusu olabilir.
Özetle AMBARGO dolayısıyla BMC'yi sorumlu tutmanız hukuken mümkün değil. Kore ve yerli motor dolayısıyla sözleşmede uyarlamalar da olabilir.
Daha başında AMBARGO ile sözleşmenin karşılıklı feshi daha doğru olur muydu, yoksa AMBARGOya karşı bir duruş olarak yapılan mı doğru ?
Hukuken sözleşmenin başında feshi doğru olabilecekken, devlet idaresi/siyasi bakımdan ise mevcut durum daha doğru olabilir. Fesih sonrası bu işler için yeniden ihale süreçleri olsaydı iş çok daha fazla uzayabilirdi. Kore ve Yerli motor testleri bitmeden ihale olamayacak, yeni ihale de sonuçlanmadan kimse fabrika vs yatırımı yapmayacaktı. Yan, ihale 2025'de yapılsa fabrika inşaatı da en az 1 yıl gecikmiş olacaktı. Motor/Tansmisyon dışında da ambargolar olduğunu ayrıca unutmayalım.