Zor değil. Ama kolay da değil!
Biz zaten yan sanayi olarak bir fosil yakıtlı motorun oldukça fazla parçasını üretebiliyoruz. Bunları bir araya getiremiyoruz nedense!
Malzemeyi bilmek işi çözmüyor. Aynı malzemeden iki farklı aşçı aynı yemeği farklı tadlarda yaparlar. Hatta işi bilmeyen biri berbat bir şey ortaya çıkarır. O nedenle işi öğrenmek gerek. Motoru yapacaksın. İçeriğini öğrendin diyelim. Kaç derece santigrada kadar ısıtman gerekir! içerisindeki boşlukları nasıl gidereceğini bilmen gerekir! İşlemek için hangi ısıl işlemleri yapman gerektiğini iyi bilmen gerekir! Sertleştirmek için hangi yöntemleri uygulaman gerekir iyi bilmen gerekir! Bütün bu işlemleri yaparken, üreteceğim sistemin sağlıklı çalışabilmesi için hangi ölçü aralıklarını sağlaman gerekir bilmen gerekir. Vs ...
İleri döküm teknolojileri, ileri kaynak teknolojileri, lazer teknolojleri, malzeme bilimi, gelişmiş imalat yöntemleri, gelişmiş tezgahlar vs çok şey gerekli.
Bunları yapanlar da bizler gibi insanlar olduğuna göre bizler de yapabiliriz. Tübitak gibi araştırma merkezleri, özel şirketlerin Ar-Ge merkezleri ve özellikle üniversiteler, daha çok çalışmalı ve üretmeli.
Ne yazık ki eğitim sistemimiz iyi değil. Ülkemizin her ilinde bir veya birkaç üniversite var. Ama eğitim kalitesi yok. Çünkü çoğu siyasi nedenlerle kurulmuş. Verilen eğitim mantığına göre öğrencilere uzman olmaları gereken her bilgi veriliyor. Ama nasıl veriliyor. Basit bir benzetme ile önüne bir sofra kuruluyor, 20-30 çeşit yemek konuluyor ve bunların hepsini ye deniyor. Mümkün mü? Öğrenci biraz ondan, biraz bundan, ezber, kopya vs dersi geçeyim derdinde. Bunların içerisinde gerçekten çok zeki olanlar işi öğrenip sıyrılabiliyor. Geri kalanı hep gelecek kaygısı içerisinde.
Artık 4. sanayi devrimi başlangıcındayız. Yakın gelecekte robot teknolojileri yapay zeka ile çalışacak. Sanayi üretimi neredeyse tamamen robotlarla yapılacak. Dünya geneli bu yönde olacağı için bizim de buna uymamız gerek. Peki var mı bu teknoloji üzerine çalışan yerli firmamız? Mesela servo motor üreten bir firmamız var mı? Yazılımda yeterli seviyede miyiz? Daha cevaplanması gereken o kadar çok soru var ki!
Bugüne kadar bilime yeterince önem vermediğimiz ortada. Bugün de verdiğimiz önemi yeterli seviyede görmüyorum.
Altay tankını örnek alalım. Güney Kore'nin tankını yerlileştirdik. Gövdeyi vs yapabiliyoruz. Ancak motoru ve transmisyonu yapabiliyor muyuz. Başbakan çıkıp canlı yayında; kolay olan kısımlarını yapabiliyoruz, ancak zor olan kısımları Almanlarla yapmak istiyoruz vs demişti. Yıllarca seçim afişlerinde Altay tankını kullanan adamlar bunlar, yerli ve milli tank yapıyoruz diye!