C295
Çekler C295 taktik nakliye uçağı alıyor Çek Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı ile Airbus Military arasında, dört adet C295 taktik nakliye uçağı alımına yönelik bir anlaşma imzalandı.
Çek ordusunun halen aynı amaçla kullanımda olan Antonov yapımı An-26 uçakları faydalı kullanım ömürlerini doldurmakta olduğundan, Çek Savunma Bakanlığı, yapılan değerlendirmeler sonucunda C295 uçağı üzerinde karar kıldı.
Anlaşmaya göre İspanya’nın EADS-Casa tesislerinde üretilecek olan dört adet C295 uçağından ilki bu yılın sonunda, sonuncusuysa 2010 yılının sonunda teslim edilerek 4 uçaklık proje bir buçuk sene içinde tamamlanmış olacak.
C295 konsepti, CN235’i baz alarak İspanyol Casa firması tarafından geliştirilen bir nakliye uçağıdır.
CN235 uçağıysa, bir İspanyol-Endonezya müşterek Ar-Ge sonucunda ortaya çıkmış ve İspanyol Casa ile Endonezya’nın eski havacılık şirketi IPTN tarafından geliştirilmiştir. Zaten uçağın kodlamasının CN ile başlaması da projenin iki ülkenin otaklığıyla geliştirilmiş olmasından dolayıdır.
Dolayısıyla Türk kamuoyunda bu uçaklarının model telaffuzunun ‚Casa’ olarak yapılması çok da isabetli bir yaklaşım değildir.
CN235, aralarında ABD ve Fransa gibi gelişmiş ülkelerin de bulunduğu 24 dünya ülkesinin çeşitli askeri kuvvetleri tarafından kabul görmüştür ve dünyanın en önemli CN235 kullanıcısı, iki proje kapsamında teslim edilen 61 adet CN235 100M uçağıyla Türkiye’dir.
CN235 uçağı güvenilir bir uçak olmasına rağmen ülkemizdeki subjektif algılama, özellikle 16 Mayıs 2001 tarihindeki trajik bir kazadan dolayı pek de pozitif değildir.
Nitekim askeri konulara hakim olmayan ve abartıyı seven Türk medyası da olayın üzerine her zaman olduğu gibi ucuz komplo teorileri ile gitmiştir.
Hatırlanacağı gibi Malatya’nın Akçadağ ilçesindeki söz konusu CN235 kazasında, Özel Kuvvetler Komutanlığı’nda görevli subay, astsubay, er ve erbaştan oluşan çoğu bordo bereli 34 askerimiz şehit olmuştu.
Bu kazadan bir gün sonra, Ankara yakınlarında deneme uçuşu yapan bir başka CN235’in düşmesi sonucunda da, uçakta bulunan 3’ü İspanyol, 1’i de Türk olmak üzere 4 teknisyenin hayatını kaybetmesi medyadaki komplo teorilerinin artmasına yol açmıştı.
CN235 tipi hafif nakliye uçakları, azami kalkış ağırlık kapasiteleri zorlanmadıkça tüm dünyada güvenli olmalarıyla tanınmaktadır.
Yukarıda da dile getirildiği gibi, bu uçaklara ’Casa’ denilmesi çok doğru bir yaklaşım değildir, zira uçağın üreticisi CASA/IPTN’dir.
Bugüne dek Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Deniz Kuvvetleri’ne teslim edilen 61 adet CN235 100M uçağından ikisi kaybedilmiştir.
Yukarıda da dile getirildiği gibi, C295 uçağı İspanyol Casa üretimidir ve C295 konseptini baz alarak geliştirilmiş, daha uzun gövdeli ve daha güçlü iki adet turboprop Pratt & Whitney Canada PW127G tipi motorlarla donatılmış, yine kanatları ve iniş takımı güçlendirilmiş bir modeldir. Pervanalerindeki yaprak sayısı da dörtten altıya çıkarılmıştır.
CN235 uçağının nakliye kapasitesi azami 6 ton yük veya 51 asker iken, C295 uçağının azami yük nakliye kapasitesi 9,25 ton yük veya 71 askerdir.
CN235 ve C295 bir arada uçarken görülüyor. C295, baz aldığı CN235’ten 3,1 metre daha uzun gövdeye sahiptir.