Rolls-Royce ile 2017 yılında kurdukları ortak fimanın (TAEC Uçak Motor Sanayi AŞ ) %51 hissesi Kale Group’a ait .TAEC teklifinde, IP haklarını Türkiye Devletine veriyormuydu ? Bilmiyorum.
Zira ön anlaşmada tüm teknolojik hakların devri öngörülmüş idi. BAE sytem ile yapılan ön anlaşmadan sonra RR seçilmişti. TUSAŞ ile BAE system anlaşması devam ediyor mu? Zira BAE Systems 400 adam / yıl mühendislik hizmeti verecekti, bu hizmetin içinde motor geliştirmekte var mıydı? Bilmiyorum.
Belki, TRMOTOR ,TUSAŞ aracılığıyla BAE System'in yurt dışından getirdiği mühendislerle birlikte şu anda çalışıyordur.
Bu konularda, forumdaki arkadaşlar bizi daha bilgilendireceğini umuyorum.
Türkiye CEO’su Patrick Regis 2016 yılında da, Kale Grubunu partner seçmeden önce aşağıdaki beyanatı vermişti.
‘’TF-X Projesi için bir Türk firması ile iş birliği yapacağız ve bu kapsamda tasarım, mühendislik ve üretim süreçlerini Türkiye’de gerçekleştireceğiz. Bu projenin önemini vurgulayan bir başka neden de, üretilecek motorların“Türk” menşeli ve üçüncü parti ülkelere ihraç edilebilecek olmasıdır.’’
Zaten Türk Devleti de Rolls-Royce ile çalışmak istiyordu sanırım, sadece BMC firmasını da TRMOTOR üzerinden işin içine katmak istiyordu.
Sorun, ‘’projenin finansmanını’’ sağlamakdı,diye algıladım.
MMU projesi 50-100 milyar dolar civarında bir bedel ile gerçekleşecekti. BMC’de ortak Katar’dı, Türkiye ayrıca Pakistan, Azerbaycan, Endonezya ve Malezya’nın bu projeye katılımını sağlayıp finans sorununu çözmek istiyordu.Aynı zamanda pazar oluşturmak.
Rolls-Royce NATO üyesi Türkiye üzerinden tüm diğer ülkelere aynı desteği veremezdi. Zira tek istekleri motorun teknolojik bilgilerinin üçüncü ülkelere aktarılmamasıydı. İngiltere de büyük yatırımları olan Katar’ı küstürmeden, fikri mülkiyet konusunu öne sürerek projeden ayrıldı,diye tahmin ediyorum.
TAEC Uçak seri üretimi için 2030 yılını göstermişlerdi ve motorun en hassas noktasının yanma odasının malzemesi olan alaşımın yapısı olduğunu açık kaynaklardan biliyoruz.
Tabii TAEC ile ilerlemek ,projenin süresini kısaltırdı, diye düşünüyorum.
Yukarıda yazdıklarım sadece benim kişisel analizimdir. Yanlış ve eksik olabilir. Affola,
Kaynakça;
https://nationalinterest.org/blog/buzz/meet-tf-x-turkeys-wanna-be-f-22-stealth-fighter-115606https://www.cityam.com/engine-maker-rolls-royce-shares-fall-after-pulling-out/http://www.dunya.com/sirketler/kale-ile-rolls-royce-ortak-ucak-motoru-uretecek-haberi-361635http://www.kokpit.aero/iste-oanlasmanin-detaylarihttps://www.c4defence.com/Dergi/43-sayi/55/64-65